Krywe (i okolice)

[Wojtek Pysz]

Było to w końcu września, ale wtedy forum spało i się opowiedzieć nie dało.
W okolicy Krywego byłem pierwszy raz na początku lat 90. ub. wieku. Można było tam dojechać przez most na Sanie z Sękowca. Potem byłem kilka razy rowerem, od strony Zatwarnicy albo brodem przez San. Moim debiutem na forum było pytanie, czy da się przejechać rowerem z Krywego do Tworylnego: http://forum.bieszczady.info.pl/showthread.php/4161. Odpowiedzi były mieszane, nawet jedna pani była oburzona. Ale ogólnie było na plus, czyli, że nie ma przeszkód, więc pojechałem i coś tam po powrocie na forum napisałem.

Teraz znów powróciłem do chodzenia na nogach. I był to dobry wybór, bo rowerem bym już nie dał rady. Aby jednak powłóczyć się w okolicy Krywego, trzeba się tam najpierw znaleźć. Przeglądając rozkłady jazdy autobusów, znalazłem ciekawy kurs z Leska do Ustrzyk Górnych, obsługiwaną przez firmę Travel. Gdyby ktoś chciał z niej skorzystać, to kursuje tylko w okresie letnim: https://travelpl.pl/lesko-ustrzyki-gorne-lesko/

Ja wybrałem sobie przystanek na przełęczy Wyżnej, żeby przy okazji zobaczyć, co to takiego „ulepili” na Połoninie Wetlińskiej. Podróż była emocjonująca, bo kierowca zajmował się głównie obsługą telefonu, który jedną ręką trzymał a drugą palcował po ekranie. Gdy koła zaszumiały na poboczu lub gdy z przeciwka coś się niebezpiecznie do nas zbliżało, korygował kurs i wracał do swoich zajęć. Od czasu do czasu wybierał jakiś numer i na cały głos dyskutował o ważnych sprawach. Na serpentynach przekładał na jakiś czas jedną rękę na kierownicę i zaczynało być bezpiecznie. Inni pasażerowie (a troje ich było) widocznie znali te zwyczaje, gdyż z zupełnym spokojem patrzyli na ekrany swoich telefonów.

W Krywem było jak niżej, ale to to dopiero nazajutrz.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_073108IMG_0908.JPG

[Wojtek Pysz]

Szybkie podejście do schroniska pozwoliło strzepać z siebie autobusowy stres. Obiekt nieszczególnie mi się spodobał. Piszę "obiekt", bo zapomniałem, jak się to teraz nazywa. Na ścianie była tabliczka z dość długim podpisem.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230926_102207.jpg


W pobliżu miejsca, gdzie dawniej stał wychodek, teraz jest platforma widokowa.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_104547IMG_0832.JPG


A jeszcze 30 lat temu było tam całkiem sympatycznie. I nasz pies nikomu nie przeszkadzał ;-)

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/L95-3_11.jpg

[Wojtek Pysz]

Przeszedłem się grzbietem w stronę Smereka. Choć to był zwykły wtorek, nie wakacje i nie weekend, na szlaku było sporo ludzi. Cywilnych i mundurowych. Ci mundurowi mieli takie miny, jakby ich ktoś za karę w góry wygnał.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_115411IMG_0859.JPG

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_123635IMG_0867.JPG

[asia999]

Wojtku - widzę, ze zaczyna się piękna relacja! :-)
Takie „na nogach” jednak lubię najbardziej.

[Wojtek Pysz]

Na Przełęczy Orłowicza skręciłem w prawo i poszedłem czarnym szlakiem na Jaworzec. Patrzę w lewo, coraz wyżej nad moją głowę ucieka Smerek. Przy ścieżce czerwienią się dojrzałe głogi.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_125237IMG_0875.JPG


Patrzę w prawo, gdzieś tam za górami jest moje Krywe w dolinie Sanu a dalej Otryt. Tutaj jest już zupełnie pusto.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_125532IMG_0879.JPG


Gdzieś w okolicy Wysokiego Berda zabłądziłem.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_141626IMG_0889.JPG

[Wojtek Pysz]

Las był miejscami ciemny i ponury.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_141701IMG_0890.JPG


Z rzadka trafiały się słoneczne polanki.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_153248IMG_0896.JPG


A w końcu po dwóch godzinach kluczenia doszedłem do miejsca z dobrze znanym widokiem. Tam na dole, po lewej jest Krywe!

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-26_173532IMG_0906.JPG

[Wojtek Pysz]

Niosłem ze sobą namiot, materac, śpiwór, przyrządy do gotowania - żeby się nie odzwyczaić - ale w takich miejscach, jak Krywe, zawsze korzystam z miejscowego noclegu. Wprawdzie nie ma już Tosi, ale klimat jest ten sam. Nowy właściciel jest sympatyczny i energiczny. Piszę "nowy", ale to już osiem lat minęło. Przy wchodzeniu do obejścia przywitał mnie serdecznie wielki pies, rzucając się z zębami i z hałasem na mnie ale zdążył "capnąć" tylko jakiś pasek od plecaka. Na dzień dobry załapałem się na dobrą kawę z ekspresu, przy kawie wysłuchałem raportu o stanie wilków i niedźwiedzi w okolicy. Realną obronę przed dzikimi zwierzętami stanowią tu cztery potężne owczarki, z tego dwa podhalańskie a dwa z Rumunii (z których jednego już blisko poznałem). Potem dostałem przydział na łóżko na pięterku i szybko zrobiło się ciemno. Tego dnia poszedłem jeszcze do cerkwi i na cmentarz. Gospodarz ostrzegał mnie, żeby uważać na niedźwiedzie. Nie wiem, jak to się uważa na niedźwiedzie, więc poszedłem bez uważania.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230926_191945.jpg


A to już obrazki z następnego dnia, rankiem.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_072116.jpg


Jak widać, trwa tu dość konkretny remont.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_072334.jpg

[Wojtek Pysz]

Przed wyruszeniem w dalszą drogę - krótka lekcja topografii i historii. Wszystkie informacje są prawdziwe. Mostu na Sanie też nie ma. Bazy noclegowej w Tworylnem też nie ma. Tylko w "Agro u Tosi" już nie ma Tosi i nie ma telefonu.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_072803.jpg


Ale most do Krywego był jeszcze niedawno. Miałem dylemat - jechać, czy nie jechać?

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/L95-4_00A.jpg


I baza noclegowa w Tworylnem też była. Bez dylematu - będzie miejsce, czy nie będzie.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/fs_04_D60.jpg

[Wojtek Pysz]

Poranne klimaty

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_073035.jpg


Ośrodek dydaktyczno-naukowo-rekreacyjny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie został odbudowany po pożarze i uruchomiony w kwietniu 2023 r.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_072419.jpg


Producenci nalewek znajdą w Krywem nieograniczone zasoby surowców

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_072846.jpg

[długi]

ten most to chyba Studenne, na Krywe nigdy nie było asfaltu. Most był drewniany z drewnianymi barierkami

[Wojtek Pysz]

Most był drewniany z drewnianymi barierkami

O tak, slajdy mi się poprzestawiały:-)

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/L95-4_07A.jpg


Ten jest na pewno z drewnianymi barierkami.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/L95-4_08A.jpg

[Wojtek Pysz]

Pora żegnać się z Krywem i przemieszczać się w tytułowe okolice. Na pożegnanie odkrzaczone ruiny zabudowań dworskich.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_073904.jpg


Droga do Tworylnego. Kiedyś dało się tędy spokojnie przejechać rowerem, teraz miejscami pieszo się nie dało przejść.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_074149.jpg


Obchodzenie bokiem jeziorka na drodze zaowocowało dreptaniem po nadbrzeżnych kamieniach i pięknymi widokami na koryto Sanu.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_075006.jpg

[Wojtek Pysz]

Droga z Krywego do Tworylnego wygląda jak niedźwiedzi spacernik. Niedźwiedzich śladów tu tyle, co odcisków kaczych łapek na podwórzu babci. Wyglądały na świeżutkie, z nocy. Albo przeszło tu kilkanaście niedźwiedzi, albo trzy (były różne wielkości łapy) spacerowały tam i z powrotem. A niedźwiedzie odchody były chyba jeszcze ciepłe. Z rzadka pojawiały się tropy wilka. Korzystając z porad fachowców, śpiewałem sobie coś, aby ostrzec misie, że ktoś idzie. Nie wiem, czy to pomaga, ale tyle miałem do roboty ;-)


https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_081809.jpg

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_082908.jpg


https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_082937.jpg


https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_080915.jpg

[Wojtek Pysz]

Skończył się las i niedźwiedzia ścieżka, schodzę do Tworylnego.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_085842IMG_0916.JPG


Obydwa cmentarze są uporządkowane i ogrodzone.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_090236.jpg

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_091010.jpg

[sir Bazyl]

...
Gdzieś w okolicy Wysokiego Berda zabłądziłem.


:-):-):-)
Pięknie tak pobłądzić! Aż mnie chęć naszła od razu gdzieś ruszyć i pobłądzić...
Dzięki za relację!

[Wojtek Pysz]

Na jabłka chyba za późno przyszedłem

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_084552IMG_0913.JPG


Nie schodzę w dół do dzwonnicy i do wsi, bo tam będzie trudno przejść przez potok. Droga do Studennego prowadzi przez grzbiet Berce.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_094431IMG_0937.JPG


Na drodze znów jest gęsto od znajomych śladów.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_102504IMG_0950.JPG


Ale droga jest uczęszczana nie tylko przez niedźwiedzie. Ten górny ślad to rower. A ten dolny?

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_103146IMG_0952.JPG


Teraz będzie długi odcinek brzegiem Sanu

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_103822IMG_0956.JPG

[Wojtek Pysz]

Byłem w tych okolicach kilka razy ale nie dotarłem nigdy do cerkwiska w Studennem. Tym razem dotarłem. W nagrodę mogłem odpocząć na ławeczce SKPB.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_115531IMG_0962.JPG


A z cerkwi tyle zostało

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_115921.jpg


Autoportret można zrobić nie tylko telefonem komórkowym

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_115906.jpg

Kawałek dalej w dole już widać Terkę

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_123458IMG_0966.JPG

[don Enrico]

Byłem w tych okolicach kilka razy ale nie dotarłem nigdy do cerkwiska w Studennem. Tym razem dotarłem. W nagrodę mogłem odpocząć na ławeczce SKPB.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_115531IMG_0962.JPG


(...)
Kiedyś (dawno temu) przez przypadek trafiłem na to miejsce z nagrobkami zagubionymi w porośniętym lesie na wzgórzu.
Tu na zdjęciu widzę otwartą przestrzeń .
Pewnie coś zostało wycięte : albo w mojej pamięci, albo w drzewostanie ?
p.s. ławeczka super ?

[Wojtek Pysz]

Tak to wygląda, gdy dochodzimy do ławeczki. Cerkwisko jest za szpalerem drzew, za tymi modrzewiami. Polana, na której stoi ławeczka sprawia wrażenie istniejącej od dawna..

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_115307IMG_0961.JPG


Cerkwisko i resztki cmentarza wyglądają, jak niżej. Czyli jest tam mało co. Widać, że teren był odkrzaczany.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_115734.jpg

[Wojtek Pysz]

Schodzę do Terki. Idąc przez wieś przypominam sobie wcześniejsze widoki. Po powrocie wygrzebałem stare zdjęcia. Tak było 40 lat temu.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/fs_04_C01.jpg

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/fs_04_C05.jpg


Teraz się mocno zmieniło ale da się dojrzeć dawne klimaty.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_125032IMG_0973.JPG

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_125540IMG_0975.JPG

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_125925IMG_0977.JPG

[Wojtek Pysz]

Z Terki idę do Bukowca, trzeba więc przejść na drugą stronę Solinki

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_134736IMG_0979.JPG

I podejść pod wzgórze Dziurcz. Ta wiata jest na pobliskim szczyciku 564 m

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_142915IMG_0981.JPG

Kawałek dalej jest Kiczerka i już widać Bukowiec.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_145915IMG_0984.JPG

Cmentarz i dzwonnicę w Bukowcu widać z daleka ale gdy już byłem blisko, musiałem spytać mieszkańca o drogę.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_152235IMG_0986.JPG

[Wojtek Pysz]

Ostatni kawałek na dzisiaj to przejście z Bukowca do Górzanki. Próbuję nie iść szlakiem, co mi nie wychodzi na dobre. Zbocza wzgórz opadające w dolinę Bukowczańskiego Potoku są mocno rozparcelowane. Ogrodzenia domków do wynajęcia nie pozwalają przejść lub zmuszają do zygzakowania. W końcu i tak dochodzę do zielonego szlaku i szybko znajduję się nad Górzanką. Półtora kilometra przed wsią, na trawiasto-kamienistej drodze spotykam młodą mamę, pchającą pojazd czterokołowy z zawartością. Na zdjęciu jest płaski fragment drogi, ale były tam odcinki, gdzie nawet bez wózka ciężki jest iść.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/WP_2023-09-27_172358IMG_0993.JPG

W celach poznawczych mam zaplanowane przespać się w całorocznym schronisku PTSM. Jako, że właśnie jest cały rok, poszedłem tam bez ostrzeżenia. Schronisko jest w tutejszej szkole, oznaczone stosowną tablicą i wielkim napisem na przystanku autobusowym. Zamknięte. Z pobliskiej cerkwi rozlega się dzwon, głoszący, że za pół godziny, o 18:00 rozpocznie się wieczorna msza. Siadam na ławce i dzwonię do schroniska. Pierwszy numer odpowiada, że nie ma takiego numeru. Drugi numer odpowiada, że jest poza zasięgiem. Trzeci numer łączy. Automatyczna sekretarka (ale z męskim głosem) mówi mi, że z powodu ważnych powodów nikt nie może ze mną rozmawiać. Wiem, że w Górzance jest mnóstwo miejsc do spania a poza tym mam swoje spanie na plecach. Zbliża się 18, idę do cerkwi, która od kilkudziesięciu lat jest kościołem rz.-kat., ale nazwa "cerkiew" jakoś lepiej mi pasuje.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230927_180939.jpg

Po mszy zaglądam do zakrystii na słówko z księdzem Piotrem. Przy okazji pytam, gdzie by polecił nocleg. Polecony zostaje stojący obok mężczyzna, który dzisiaj posługiwał jako ministrant, kościelny i odźwierny. Jest to niedaleko, ale pan ministrant przyjechał samochodem, więc mam w cenie transport do drzwi domu. Miejsce jest bardzo przyjazne i nie drogie a gospodarze sympatyczni. Gdyby ktoś potrzebował, to można przychodzić bez pytania się w zakrystii:-)

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_070015.jpg

[komisaRz von Ryba]

dzięki Wojtku za relację
aż się chce wyruszyć w drogę

[Wojtek Pysz]

Gdy nazajutrz rano wyruszałem w drogę, pan gospodarz zaoferował mi podwiezienie do Wołkowyi, bo tam jechał do pracy. Skorzystałem chętnie, dopowiadając, że nie do samej Wołkowyi, bo będę skręcał w lewo do przysiółka Rybne. Ruszyliśmy i po paru minutach zauważyłem, że właśnie minęliśmy Rybne, jesteśmy już dość wysoko a kierowca zatrzymał się w miejscu, gdzie droga i zielony szlak skręcają w stronę góry Wierchy. W ten sposób zaoszczędziłem godzinę tuptania po asfalcie. Kawałek dalej była nowa wiata z ławkami i rozległy widok na południowy-wschód.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_072236.jpg


Skład drewna na górze Wierchy

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_074911.jpg


Gdy przede mną i po bokach nic nie widać, patrzę pod nogi, kto to dzisiaj razem ze mną wędrował.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_080513.jpg


Z Wierchów zszedłem do Myczkowa

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_083812.jpg


Myczków - dwie świątynie. Ta po lewej to dawna cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia M.B., którą ufundował w 1899 r. Jan Nepomucen Zatorski, właściciel tutejszego majątku. Miała być także używana przez wiernych obrządku łacińskiego, ale jakoś trudno było im się pogodzić. Wybudował więc pan Jan po sąsiedzku kościół dla ludności rzymskokatolickiej - to ten po prawej. Od roku 1981 kościołem parafialnym pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy jest dawna cerkiew (bo to większy budynek).

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_084856.jpg

[Wojtek Pysz]

Kolejna nieistniejąca wieś - Bereźnica Niżna, cmentarz.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_100932.jpg


Tutaj będzie drugie śniadanie

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_102646.jpg


Współczesny krajobraz dawnej wsi

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_110859.jpg


Droga przez Bereźnicę jest malownicza

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_113816.jpg


Znów spotykam ślady tajemniczych znajomych

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_111451.jpg

I jeszcze jakieś takie z pazurami

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_114701.jpg

[Wojtek Pysz]

Idąc dalej zielonym szlakiem do Myczkowiec, zostałem zaskoczony takim zestawieniem oznaczeń. Tabliczka o zakazie jest wyżej, niż znak szlaku, więc pewnie jest ważniejsza!

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_115019.jpg


Nie rozważałem dłużej tej ważnej kwestii tylko skręciłem w las (też pewnie prywatny), bo i tak planowałem tu zejść nad zalew. I zszedłem. Przywitała mnie stara Gienia.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_115543.jpg


Ostatni odcinek prowadził brzegiem, aż do zapory.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_115843.jpg


Poniżej zapora, widok z zapory i wybrane atrakcje krajoznawcze w Myczkowcach.

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_121826.jpg

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_122009.jpg

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_123255.jpg

https://ciekawe.tematy.net/2023/krywe/900/20230928_134056.jpg

I to już jest koniec.

[peruwianka]

dziękuję pięknie Wojtku za Twoją relację. Aż chciałabym tam teraz wrócić! Trzy lata temu szłam samotnie w październiku z Krywego do Tworylnego - pamiętam, że żeby uniknąć spotkania z niedźwiedziem całą drogę śpiewałam (chociaż akurat nie było widać żadnych śladów). Było mi straszliwie głupio, kiedy w pewnym momencie zza zakrętu wyłonili się turyści idący w przeciwnym kierunku:smile: - ciekawe czy słyszeli mój śpiew....

[_PrEzY_]

Super relacja, dzięki ! Kiedyś pobłądziłem rowerem dość konkretnie w pobliżu tego cmentarza w nieistniejącej wsi Bereźnica Niżna. Ta polana, przez którą wiedzie zielony szlak była wysoko, po pachy zarośnięta. Trudno było się przebić i nie było oznaczeń na drzewach widać. Ostre chaszczowanie tam było, z rowerem w dodatku i całym ekwipunkiem. Niezła wyrypa to była. Co ciekawe byłem w Bieszczadach dwa miesiące później i pojechałem tam bez roweru, na lekko, pójść zobaczyć to miejsce ... i ku mojemu zaskoczeniu, ta polana pięknie skoszona, bez problemu można było przedostać się z niej do drogi na Myczkowce, co wcześniej było praktycznie niemożliwe te dwa miesiące szybciej. Za pierwszym razem musiałem przerwać wtedy w tym miejscu eksplorację tego terenu z powyższych przyczyn. O szczegółach lepiej nie pisać :)

[Tomnatyk]

Korzystając z porad fachowców, śpiewałem sobie coś, aby ostrzec misie, że ktoś idzie. Nie wiem, czy to pomaga

Widać: pomogło. Zdradź Wojtku repertuar. Jedna piosenka czy więcej?

[Wojtek Pysz]

Widać: pomogło. Zdradź Wojtku repertuar.
"Stary niedźwiedź mocno śpi ..."