Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze

[jacob.p.pantz]

Bardziej chodzi mi o stan obecny tego, co było. Miejsca po schroniskach, ruiny, itp.

Jakby pamiętam mgliście jakąś monografię
(a może sążnisty artykuł w 'Pamiętniku PTT' lub innym roczniku górskim?)
o historii i dniu dzisiejszym schronisk wschodniokarpackich,
ale nie podam konkretów - zgrubne googlnięcie nie pomogło.

W ogólniejszych książkach o historii TT/PTT/PTTK coś sie znajdzie zapewne,
ale raczej niezbyt szczegółowo.

Naturalnie jeszcze Gąsiorowski.

Jeden z kolegów (m.in. twórca i sekretarz niedługo istniejącej
Komisji ds. Przewodników przy OA PTTK w Lublinie, członek lubelskiej KTG,
pracownik naukowy polonistyki UMCS etc.) pracował wcześniej nad podobnym
opracowaniem (m.in. w '94 szukaliśmy wspólnie śladów polskich schronisk
w Beskidach Brzeżnych i Bieszczadach Wschodnich);
niestety w '99 roku zabrała Witka inna z szeregu Jego pasji
- zginął nurkując...

Serdeczności,

Kuba

[Basia Z.]

m.in. w '94 szukaliśmy wspólnie śladów polskich schronisk
w Beskidach Brzeżnych i Bieszczadach Wschodnich

A co znaleźliście ?

B.

[dziabka1]

Jakby pamiętam mgliście jakąś monografię
(a może sążnisty artykuł w 'Pamiętniku PTT' lub innym roczniku górskim?)
o historii i dniu dzisiejszym schronisk wschodniokarpackich,
ale nie podam konkretów - zgrubne googlnięcie nie pomogło.

Zapewne chodzi o rocznik Pamiętnika PTT chyba z roku 1991 poświęconego wyłącznie Gorganom i Czarnohorze - zapewne to tam. Ale ten rocznik jest cholernie trudny do znalezienia - na Allegro osiąga kosmiczne ceny.

[jacob.p.pantz]

Zapewne chodzi o rocznik Pamiętnika PTT chyba z roku 1991 poświęconego wyłącznie Gorganom i Czarnohorze

no właśnie o tym - "Pamiętniku ['odtworzonego'] PTT" nr 3 - pomyślałem,
ale że sam go nie posiadam (był kupiony do biblioteki lubelskiego SKPB)
tedy pewności nie mam

A co znaleźliście ?

dokładnie już wszystkiego nie pamiętam, ale na podstawie WIGu,
Gąsiorowskiego i zdjęć budynków w krajobrazie
zlokalizowaliśmy m.in.
- miejsce po schronisku na Ciuchowym Dziale
(podsypana/zrównana 'platforma' na stoku i bodaj resztki murowanego fragmentu)
- miejsce po schronisku w dolinie Malmanstalu
(wedle mapy i AFAIR fotki ogólnie miejsce - tam z trawy wygrzebaliśmy
żeliwny kawałek rezerwuaru sedesu (((-; co uznaliśmy za 200%-owy dowód)
- budynki schronisk koło stacji kolejowej w Oporcu (Przeł.Beskid)
i chyba też Sławsku (wykorzystywane obecnie do innych celów)
[...a poza tym: skały w Uryczu (zamek Tustań), Bubniszczach (słynne Bołdy),
Rozhurczu (pustelnia), z pagórów m.in. Paraszka, Trościan, Czorna Repa,
'kurorty' Truskawiec, Skole, Sławsko, garść cerkwi, wojenne ziemianki
z zachowanymi stropami, stare instalacje naftowe i nowy rurociąg...]

Serdeczności,

Kuba

[Henek]

Miejsce zwane Jala (w których opracowaniach używa się nazwy Jała ?)
Tu znajduje się gajówka (a może leśniczówka) o nazwie Ryzarnia.
Z miejscem tym związany jest epizod z dawnych czasów. To był początek pierwszej wojny światowej. W listopadzie 1914 roku dowództwo legionów polskich (które stały w Rafajłowej) uzyskało wiadomość że znaczne siły rosyjskie
zbliżają się do Osmołody. Dwa oddziały wojska dostały rozkaz przedostać się do doliny Łomnicy i zatrzymać przeciwnika. Oddziały te idące z przewodnikiem zboczami Sywuli trafiły na fatalną pogodę. Zamieć śnieżna nie tylko utrudniała marsz ale wpłynęła na brak orientacji. Wojsko - łącznie z przewodnikiem- pogubiło się. Gdy zamieć ustała odzyskali orientację i zaczęli schodzić w dół.
O północy, zupełnie wyczerpany oddział stanął w Jali.

Schronisko w Jali zbudowano (oczywiściie) póżniej. Spotkałem się z datą 1927 rok. Należało do oddziału lwowskiego PTT.
Był to budynek drewniany, wewnątrz wyprawiony - jak mówią żródła - składał się z 3 ubikacji na dole tj jadalni, kuchni i wielkiej sypialni.
Słowo ubikacja miało chyba inne znaczenie naonczas.
Na górze było dwie mniejsze sypialnie.
Różnie jest podawana pojemność schroniska : albo 20, albo 25 łóżek obiczane na 30-40 osób. Musiały być więc to łózka typu prycze. Przynajmniej niektóre.
Schronisko to było otwarte cały rok i zawiadowała niem zarządczyni z ramienia oddziału (lwowskiego) ustanowiona.
Ceny noclegów są chyba już mało istotne.

[irek]

Czesi w niedługim czasie wydadzą świetną książkę "Zakarpacka Ukraina w czasach Czeskiej Republiki". Poświęcili w niej bardzo dużo miejsca na temat dawnych schronisk. Mam wersję elektroniczną tej książki i 10 GB !!! starych zdjęć. Niestety nie mogę tego tu prezentować ale przy jakimś piwku w górach zainteresowanym mogę to pokazać materiał naprawdę super. Jest też mała szansa, że książka pojawi się w polskiej wersji ale na razie trudno jest coś prorokować. To będzie pozycja dla koneserów więc wydawca raczej na tym nie zarobi prędzej dołoży.

[Henek]

Irek napisał :

Czesi w niedługim czasie wydadzą świetną książkę "Zakarpacka Ukraina w czasach Czeskiej Republiki". Poświęcili w niej bardzo dużo miejsca na temat dawnych schronisk.

Irek zdradź chociaż przybliżoną lokalizację tych schronisk po czeskiej stronie.
Ja nigdy do tej pory nie spotkałem się z informacjami że w Gorganach i Czarnochorze były również schroniska po południowej stronie.

[przemek p]

Witam!
Chyba raczej czechosłowackiej stronie. Na wigówce arkusz Żabie jest zaznaczone schronisko pod Szeszulem. W przewodniku Gąsiorowskiego też są wspomniane schroniska, np w Borżawie.

[irek]

Irek zdradź chociaż przybliżoną lokalizację tych schronisk po czeskiej stronie.
Ja nigdy do tej pory nie spotkałem się z informacjami że w Gorganach i Czarnochorze były również schroniska po południowej stronie.

Wiesz jeszcze nie przerobiłem dokładnie tego całego materiału wkleję ci tu na razie podpisy zdjęć które mam z chatami (są to zdjęcia z całej Rusi podakarpackiej a nie tylko z Gorganów i Czarnohory) lokalizacje kiedy indziej bo nie mam na razie czasu przestudiować tego wszystkiego.

Balcatul-nádrž-chata
Chust-loděnice
Drahobrat-na-polonině-pod-B
Drahovský-menčulútulna
Dumeň-útulna
Hoverla-chata
Hrad-Nevicke-restaurace
Javorn�*k-útulna-pod-Juda-vr
Kvasný-nádrž-chata
Mezipotoky-útulna
Lupkovský-průsmyk-chata
Pliška-u-Užhorodu-útulna
Polonina-Boržava-chata-pod-
Polonina-Runa-útulna
PopIvan-útulna
Rachov-Turistický-dům
Sinov�*rské-ozero-chata
Skotarský-Rozsypalova-chata
Stenjak-útulna
Turbacil-chata
Vaskul-na-polonině-Vertopy-
Útulna-KČST-odboru-Užhorod-
Útulna-KČST-na-Vaskulu-pod-
Útulna-KČST-na-Mezipotoc�*ch
Útulna-KČST-odboru-Velký-Be
Rozsypalova-chata-KČST-ve-S
Chata-KČST-u-klausury-Balca
Chata-KČST-u-Siněv�*rského-j
Měrkova-chata-na-Kvasovském
Měrkova-chata-pod-Menčulem-
Útulna-KČST-pod-Hoverlou-d
Útulna-KČST-pod-Pop-Ivanem-
Vaškova-chata-Pop-Ivan-d