Cerkiew w Smolniku nad Sanem na liście UNESCO

[Misieg]

Drewniane perły podkarpackiej architektury do UNESCO

Krzysztof Potaczała
Zabytkowe drewniane cerkwie w Chotyńcu, Radrużu, Smolniku nad Sanem i Turzańsku mają szansę znaleźć się na liście światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO.
(FOT. KRZYSZTOF POTACZAŁA)

Te unikatowe pod względem artystycznym świątynie zostały wybrane po konsultacji specjalistów z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z wojewódzkim konserwatorem zabytków. W zeszłym roku obejrzeli oni najciekawsze obiekty sakralne w Podkarpackiem i nie mieli wątpliwości, że właśnie te zasługują na szczególne wyróżnienie.

Najstarsza jest cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu. Pochodzi z 1615 r. Jest jedną z nielicznych greckokatolickich świątyń, która przetrwała wojnę i powojenną likwidację związaną z deportacją miejscowej ludności.

Z końca XVI w. pochodzi cerkiew pw. świętej Paraskewy w Radrużu. Należy do najstarszych i jednoczesnej do najlepiej zachowanych drewnianych świątyń w Polsce. Obok niej stoi równie cenna dzwonnica, a całość otoczona jest obronnym murem. Cerkiew nie jest użytkowana, ale wkrótce powstanie tu muzeum.

Kolejną świątynią, mogącą dostąpić zaszczytu znalezienia się w doborowym gronie najcenniejszych drewnianych budowli, jest cerkiew pw. świętego Michała Archanioła w Smolniku nad Sanem z 1791 r. To jedna z zaledwie dwóch zachowanych w Polsce cerkwi typu bojkowskiego (druga, z Grąziowej, znajduje się w sanockim skansenie). Cudem przetrwała wojenną zawieruchę, a także późniejsze wysiedlenia rdzennej ludności i powszechnie uważana jest za jeden z największych bieszczadzkich skarbów.

Wreszcie cerkiew prawosławna pw. świętego Michała Archanioła w Turzańsku, zbudowana w latach 1801-1803. Jest ona jedną z trzech zachowanych w Polsce świątyń typu wschodniołemkowskiego. Obok cerkwi stoi najwyższa w polskich Karpatach drewniana dzwonnica.

Na liście UNESCO mają szanse znaleźć się także cztery zabytkowe świątynie z województwa małopolskiego oraz osiem z Ukrainy. – Wszystkie zostały wytypowane w ramach transgranicznego projektu – mówi dr Grażyna Stojak, podkarpacki konserwator zabytków. – Są wyjątkowe, ponieważ ukazują bogactwo i różnorodność architektury sakralnej na polsko-ukraińskim pograniczu.

Zdaniem dr Stojak, należy z optymizmem czekać na decyzję w sprawie umieszczenia unikatowych świątyń na liście UNESCO. Niedawno znalazły się na niej karpackie cerkwie ze Słowacji.

Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości: zawiera budowle i miejsca objęte szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO (filii ONZ) ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą. O wpisie na listę decyduje Komitet Światowego Dziedzictwa na corocznej sesji począwszy od 1977 r.


nowiny24.pl

[bertrand236]

Dobra wiadomość

[szymon magurycz]

Owszem, dobra wiadomość!!!
To drobiazg, ale autor artykułu cytowanego wyż, mógłby odrobinę bardziej się przyłożyć do tego krótkiego tekstu...
"Najstarsza jest cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu. Pochodzi z 1615 r."
"Z końca XVI w. pochodzi cerkiew pw. świętej Paraskewy w Radrużu."... :):):)
... wiek XVI nastąpił po XVII... hehehe

[Marcin]

To dlatego że wybudowano obóz koncentracyjny dla sarniny w Smolniku... właśnie dlatego

[wtak]

Szkoda, że nie opisano cerkwi na Ukrainie i w Małopolsce

[Basia Z.]

Więcej informacji ze stron UNESCO:

http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5499/

http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5494/

To są na razie projekty !!!

B.

[dorota z krakowa]

To dlatego że wybudowano obóz koncentracyjny dla sarniny w Smolniku... właśnie dlatego

O co tu chodzi? Będąc w sierpniu w cerkwi w Smolniku widziałam wokół osiatkowane łąki...
Czy to ten "obóz koncentracyjny" dla saren?
Kto na to pozwolił?
Co się dzieje w tym Smolniku???
Najpierw oczyszczalnia (?) ścieków, potem Pawlak i jego rezydencjami i trasami zjazdowymi prosto na drogę krajową... Staw z "wyspą" ...
Tylko Smolnika żal, cerkwi zadrutowanej ze wszystkich stron i tej cholernej komercji, która zabiera nam najpiękniejsze bieszczadzkie wrażenia.

[bertrand236]

O co tu chodzi? Będąc w sierpniu w cerkwi w Smolniku widziałam wokół osiatkowane łąki...
Czy to ten "obóz koncentracyjny" dla saren?
....

Ten

[buba]

O co tu chodzi? Będąc w sierpniu w cerkwi w Smolniku widziałam wokół osiatkowane łąki...
Czy to ten "obóz koncentracyjny" dla saren?
Kto na to pozwolił?
Co się dzieje w tym Smolniku???
Najpierw oczyszczalnia (?) ścieków, potem Pawlak i jego rezydencjami i trasami zjazdowymi prosto na drogę krajową... Staw z "wyspą" ...
Tylko Smolnika żal, cerkwi zadrutowanej ze wszystkich stron i tej cholernej komercji, która zabiera nam najpiękniejsze bieszczadzkie wrażenia.

a jeszcze pare lat temu rozbijajac namiot niedaleko cerkwi dowiedzielismy sie ze popelnilismy straszliwe przestepstwo przeciecia szlakow wielu zwierzat i zniszczenia miejsca gdzie sie rozne zyjatka pasa i wogole ekosystem sie przez nas juz nie odrodzi..

widac zasieki zwierzatkom sluza...

[szymon magurycz]

Rany, wiem, bez wątpienia znajdą się tacy, którzy byli w Smolniku dawniej, ale pamiętam go z 1983 roku, a później z lat 90-tych, pracowaliśmy tam, i na cmentarzu i przy cokołach krzyży przydrożnych, a teraz boję się tam zajrzeć, chociaż powinienem, ze względu na nagrobki, znaczy żeby ich stan sprawdzić, i pewnie zrobię to w IV, ale strach blady pada kiedy to czytam co wyżej...