Pokaż wyniki od 1 do 8 z 8

Wątek: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

  1. #1

    Domyślnie Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Witam serdecznie!

    Nadchodzi ponury jesienny wieczór, Bieszczady tlą się wspomnieniami w głowie oraz sercu, przychodzi szczypta tęsknoty za daleką krainą.
    W takich chwilach lubię zaszyć się pośród historyczne rysy map bieszczadzkich i znaleźć w nich coś ciekawego.
    Ostatnim razem moją uwagę zwróciła ścieżka, która dawniej była bardzo wyraźnie widoczna na mapach i biegła w kierunku Kińczyka Bukowskiego, a obecnie jej ... nie ma? ... - opisałem to na forum w oddzielnym temacie.

    Tym razem postanowiłem przenieść się w Bieszczady wieku XIX. Wertowałem kolejne mapy oraz opracowania w poszukiwaniu szczegółów, które odbiegają, są różne, bądź są ciekawostką, niż te mające zaistnienie w czasach rzeczywistych.
    I stało się.
    Pierwsza mapa, która wpadła na mnie lub to ja na nią, była mapa z 1874 roku. Wydawca: K.u.k. Militärgeographisches Institut in Wien.
    Mapa o enigmatycznej nazwie... PRZEMYŚL.
    Na pierwszy rzut oka, mapa, jak to mapa.
    Ale czy nie dostrzegacie czegoś, co wzbudza ciekawość?


    1.mapa.jpg

    Na mapie zaznaczyłem elementy, które wzbudził moją ciekawość.
    Mianowicie są to cyfry przy nazwach. Na początku stwierdziłem, że nie mogą one oznaczać wysokości szczytów,ponieważ bardzo by się różniły od tego, co jest obecnie. Kińczyk z wysokością ponad 600 metrów?
    Do kompletu moich rozważań w oko rzuciła się nieścisłość w nazwie Halicz.
    Na początku przeczytałem Halicz, tak mnie mapa nauczyła wraz z historią, może źle?
    Ale na mapie... jest napisane nie Halicz, a Kalicz. Najprostszą metodą rozwiązania było sprawdzenie pozostałych wielkich liter na początku nazw i tu ciekawostka.
    H pisane na początku w nazwach było o wiele innym H, aniżeli można by je umiejscowić w tej nazwie. Było to zdecydowane K na samym początku, chyba, choć moja pewność jest duża, to do końca jej też nie posiadam.
    Cała reszta nazwy Halicz ( Kalicz) też pozostaje małą tajemnicą...

    Żeby poznać dalszą historię wysokości Halicza i nazwy było jasne, że muszę analizować kolejne mapy, podobnego okresu, a więc...
    Cofnąłem się jeszcze bardziej w czasie! Oto jest! Mapa z 1856r. ze zbiorów: David Rumsey Map Collection.
    Tym razem arkusz o nazwie: Krakau.
    2. mapa.jpg

    I co widzimy na tej mapie, że na późniejszej mapie Kińczyk nam nagle zmalał.
    Przypominam:
    Mapa rok 1856: Kińćzyk 700
    Mapa rok 1874: Kińczyk 636

    To oznaczało jedno, że te cyfry to na pewno wysokości,które wtedy były uważane za prawidłowe.
    Pierwszy wniosek: w XiX wieku uważano, że Kińczyk Bukowski ma około 700 metrów wysokości!
    Ale też ukazuje się nam druga ciekawostka.. wyraźne K w nazwie Halicz albo też Kalicz.
    Może już było to poruszane na forum? Ja nie znalazłem niestety.

    W międzyczasie natrafiłem na jeszcze jedną mapę z wieku XIX, tym razem rok 1855: nazwa Umgebungen von Komarniki und Klimiec.
    Na tej mapie niestety nie łapie się Kińczyk Bukowski, lecz łapie się Opołonek, a jego wysokość zaniżona bardzo mocno.
    3. mapa.jpg

    To kolejny fragment mapy, który podkreśla tezy wysnute w tekście.

    Na razie, to na tyle, poszukiwania odnośnie nazwy H(K)alicz trwają...

    Pozdrawiam wszystkich!

  2. #2
    Bieszczadnik
    Na forum od
    10.2009
    Postów
    745

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Wysokość jest zapewne podawana w innych jednostkach niż metryczne - AW przeszły na metryczne w 1871r. Mapa K.u.k. mimo 1874r może była opracowywana jeszcze za "starego" systemu miar? Z przeglądu jednostek pasuje mi sążeń - 1,8965 m.
    A co do H-K - na pierwszym fragmencie mapy odczytałbym jako kaligrafowane H, to jednak przy drugim (wcześniejszym w dodatku) już tak tego wytłumaczyć się nie da...

  3. #3

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Myślałem o tym, ponieważ różnice między obecną, a wartością z map są zbyt duże... wolałem jednak poczekać i zobaczyć opinię innych.
    Ktoś może posiada bardzo stare publikacje "bieszczadzkie" ? Może w nich pojawi się Kalicz, ciekawe przeinaczenie albo i nie...
    Sprawa w toku, badam.

  4. #4
    Bieszczadnik
    Na forum od
    05.2009
    Rodem z
    Nowa Sarzyna
    Postów
    53

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Mapa austriacka z 1880 roku. Zwróć uwagę na kaligrafię. Tu wyraźnie jest Halicz.
    Halicz.JPG
    Pozdrawiam Jano

  5. #5
    Bieszczadnik
    Na forum od
    05.2009
    Rodem z
    Nowa Sarzyna
    Postów
    53

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Druga mapa austriacka z 1855 roku. Tu też jest Halicz, a nie Kalicz.
    Halicz2.JPG
    Pozdrawiam Jano

  6. #6
    Botak Roku 2016 Awatar asia999
    Na forum od
    11.2008
    Rodem z
    jakieś 73 cm od Tarnicy ... w skali 1:1.000.000
    Postów
    1,683

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    To "h" w Haliczu było wymawiane często przez miejscową ludność jako "g" - może "k" jest efektem zniekształcenia tego co kartograf usłyszał. h-g-k

  7. #7
    Bieszczadnik
    Na forum od
    05.2012
    Postów
    841

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Dlaczego czasem h a czasem g. Teraz właśnie słyszę w telewizji wypowiedz znanego polityka Jacka Halickiego. Dlaczego nie Galickiego, albo Kalickiego? Trzeba by zapytać właściciela nazwiska, możliwe że jego drzewo genealogiczne dałoby odpowiedz.
    Hałycina, Hałycina. To słowo zewsząd mnie osaczało podczas pierwszego pobytu w Tarnopolu a tyczyło się określenia regionu Galicja. SS Hałyczyna, księstwo halickie, horb, horodyszcze, to tylko kilka skojarzeń. Mocne h, które było przyczyną alergii pewnego PRL-owskiego polityka zmieniającego nazwy miejscowości. Może kiedyś Austriacy robiąc mapy czerpali nazwy ze żródeł polskich a chyba mniej z natury. Razem łącząc to wszystko, to nie dbając zanadto o pochodzenie słów łatwo o zniekształcenia.

  8. #8
    Szkutawy
    Guest

    Domyślnie Odp: Ciekawostka o wysokości szczytów na przestrzeni historii.

    Twarde h, czyli samo h, często w mowie jest, a raczej było sygnalizowane w mowie ową twardością... co niektórzy odbierali jako g.. i nie tyczy się to tylko podkarpacia... cała wschodnia polska ściana... moja babunia i dziadzio roczniki 1906 i 1898 tak mówili, że nie trzeba było się za bardzo uczyć ortografii.

Informacje o wątku

Użytkownicy przeglądający ten wątek

Aktualnie 1 użytkownik(ów) przegląda ten wątek. (0 zarejestrowany(ch) oraz 1 gości)

Podobne wątki

  1. Ukraina - jesienny spacer w czasie i przestrzeni.
    Przez P_A_B_L_O w dziale Turystyka nie-bieszczadzka
    Odpowiedzi: 4
    Ostatni post / autor: 21-10-2015, 20:37
  2. Taka ciekawostka
    Przez Basia Z. w dziale Techniczne
    Odpowiedzi: 2
    Ostatni post / autor: 02-04-2010, 18:29
  3. Zdobywanie szczytów (głupoty)
    Przez Polej w dziale Dyskusje o Bieszczadach
    Odpowiedzi: 252
    Ostatni post / autor: 04-10-2009, 21:52
  4. ciekawostka GSM
    Przez PMK w dziale Oftopik
    Odpowiedzi: 3
    Ostatni post / autor: 15-09-2006, 11:57
  5. Ciekawostka przyrodnicza
    Przez Lupino w dziale Fauna i flora Bieszczadów
    Odpowiedzi: 5
    Ostatni post / autor: 27-05-2003, 09:58

Tagi dla tego wątku

Zakładki

Zakładki

Uprawnienia umieszczania postów

  • Nie możesz zakładać nowych tematów
  • Nie możesz pisać wiadomości
  • Nie możesz dodawać załączników
  • Nie możesz edytować swoich postów
  •