Klasztor w Terce

[Marcin]

Piotr S. Wandycz "Cena Wolności - Historia Europy Środkowowschodniej od średniowiecza do współczesności"
"...tradycyjna polityka Habsburgów, polegała na ograniczeniu niezależnej potęgi Kościoła katolickiego, Józef w praktyce zlikwidował wszystkie te jego powiązania z Rzymem, które dotyczyły spraw innych niż czysto religijne. Działając na własną rękę, opodatkował bądź rozwiązał "nieproduktywne" zakony."
W 1781r. został wydany dekret o tolerancji religijnej w CK jednak zrównywał on w prawach kościół prawosławny i protestancki co oznaczało że płaciły te same podatki co kościół rzymskokatolicki... To jest moje przypuszczenie, ale klasztor napewno nie był zbyt bogaty - weźcie pod uwagę sytuację materialną tamtych ziem: po najazdach Rakoczego, Tatarów oraz po "morowym powietrzu". Dlatego uważam że klasztor mógł zostać zakwalifikowany jako "nieproduktywny". Jest jeszcze jedna furtka... Napisane jest że "...w 1780 r. już nie istniał", a więc nie koniecznie musiała ulec kasacie... być może już w 1780 nie było wogóle śladu po klasztorze.

[iza]

Tak i to mi sprawę wyjaśnia

dzięki Marcin

[Stały Bywalec]

Iza:
"jeśli przez zaborców ,to ja rozumiem że przez wszystkich"

Nie przez wszystkich, lecz tylko tych, którzy zagrabili ziemie z ludnością wyznania greckokatolickiego. Na terenie zaboru pruskiego takiej nie było.

Szczegółów polityki wyznaniowej Habsburgów nie znam. Pewnie macie rację (Iza i Marcin), że niektórym zakonom łatwo nie było i że pewne klasztory, w tym i bazylianów, mogły być w trybie "administracyjnym" zamykane.

Ale zastanówcie się nad jedną okolicznością - istotą absolutyzmu, szczególnie rygorystycznego w Austrii w I poł. XIX w. (jeszcze nie było Austro - Węgier ani autonomii Królestwa Galicji i Lodomerii). Gdyby Habsburgowie chcieli naprawdę skasować zakon bazylianów i zamknąć wszystkie jego klasztory, to na pewno by to uczynili. Pacyfikacji dokonałyby np. oddziały skompletowane z katolików (Polaków, Austriaków) lub protestantów (Polaków i Czechów ze Śląska Cieszyńskiego).

Ale odbiegliśmy od głównego tematu - przyczyn "zniknięcia" klasztoru w Terce. Skoro go już tam w 1780 r. (zaledwie 8 lat po pierwszym, decydującym na 146 lat o losach tych ziem, rozbiorze Polski) nie było, to raczej nie administracja austriacka okazała się sprawcą likwidacji owego klasztoru.

Pozdrawiam

[iza]

No raczej nie austriacka .

A najgorsze jest to że kiedyś o tym coś czytałam ,
a teraz nawet ksiązki nie mam , bo ktoś pożyczył i zapomniał oddać .

Pozdrawiam

[Marcin]

<Gdyby Habsburgowie chcieli naprawdę skasować zakon bazylianów i zamknąć wszystkie jego klasztory, to na pewno by to uczynili.>
Masz rację. Austria nieskasowała zakonu bazylianów z tego powodu że chciała zachować pewną względną równowagę między tymi dwoma religiami dlatego też Habsburgowie skasowali zakon Jezuitów i jak podaje J. Hrycak w "Historii Ukrainy 1772-1999"

"...Położenie Kościoła greckokatolickiego uległo gruntownej zmianie po anektowaniu Galicji przez Austrię. W 1774 r. Maria Teresa ogłosiła że ma zamiar "skończyć ze wszystkim, co mogło dać grekokatolikom powód do tego, że uważają się za gorszych niż rzymscy katolicy". Zabroniono używania terminu "unita", uznając go za obraźliwy. Kościuł podpożądkowano państwu, a księża zostali zrównani z urzędnikami państwowymi. Podjęto konkretne działania, zmierzające do podniesienia poziomu wykształcenia duchowieństwa greckokatolickiego. Do tej pory wielu z księży z ledwością umiało czytać księgi cerkiewne, a umiejętność odprawiania służby bożej przejmowało od ojców (księża grekokatoliccy, w przeciwieństwie do rzymskokatolickich, mogli się żenić; zawód często był przekazywany z ojca na syna i jego zdobycie nie wymagało specjalnego wykształcenia). W 1774r. przy cerkwi św. Barbary w Wiedniu założone zostało seminarium greckokatolickie dla ruskiego duchowieństwa (Barbareum), które w 1783 r. przeniesiono do Lwowa. Po kasacie zakonów Jezuitów w 1773 r. została zamknięta akademia jezuicka we Lwowie, przy którym od 1784 r. do 1805 r. działał instytut Ruski (Studium Ruthenum), gdzie uczyli się studenci Rusini."
Pomimo tych ustęps księża grekokatoliccy byli takimi samymi "urzędnikami" jak księża rzymskokatoliccy.

W Słowniku Fastnachta niestety nie ma żadnej wzmianki o tym klasztoże jednak jest taka publikacja, która mogłaby wyjaśnić ten problem:
"Zakony i klasztory w Europie Środkowowschodniej. X-XX wiek" Są to materiały z międzynarodowego seminarium "Atlas ruchu zakonnego w Europie Srodkowo Wschodniej X-XXwiek" zorganizowanego w Lublinie w 1993r. pod redakcją H. Gapski, J. Kłoczowskiego

[Stały Bywalec]

Marcin:
"W Słowniku Fastnachta niestety nie ma żadnej wzmianki o tym klasztorze, jednak jest taka publikacja, która mogłaby wyjaśnić ten problem:
"Zakony i klasztory w Europie Środkowowschodniej. X-XX wiek" Są to materiały z międzynarodowego seminarium "Atlas ruchu zakonnego w Europie Srodkowowschodniej X-XXwiek" zorganizowanego w Lublinie w 1993r. pod redakcją H. Gapski, J. Kłoczowskiego"

Kto to seminarium organizował ? KUL ?
Może byłoby jakieś dojście, przez internet, do tej publikacji.
Pozdrawiam

[Stały Bywalec]

Iza:
"A najgorsze jest to że kiedyś o tym coś czytałam ,
a teraz nawet ksiązki nie mam , bo ktoś pożyczył i zapomniał oddać ."

A ja mam taki zeszyt, założony wiele lat temu, do którego wpisuję wszystkie osoby, które pożyczyły ode mnie książki. Robię to dyskretnie, ale zaraz po wyjściu danego gościa z mieszkania. I on (ona) w ogóle o tym nic nie wie.
A gdy zwleka z oddaniem książki (najczęściej już nie pamięta o jej wypożyczeniu), potrafię mu (jej) o tym przypomnieć - podając tytuł, autora i dokładną datę wypożyczenia.
A po zwrocie ksiązki ten zapis po prostu wykreślam.

Radzę robić to samo. Skutkuje !
Pozdrawiam

[Michał]

Witaj

Bywalcze! Nie kombinuj, tylko zrób ściepkę i kupuj:

Zakony i klasztory w Europie Środkowo-Wschodniej. X-XX wiek.
ISBN 83-85854-31-2 str. 438, format B5
kod: 36 cena: 40,-
redakcja: Henryk Gapski, Jerzy Kłoczowski
Zbiór opracowań przygotowanych przy okazji prac nad stworzeniem atlasu, mającego ukazać ksztaltowanie się sieci klasztornej w naszej części Europy. Prace te prowadzone są z inicjatywy Instytutu Geografii Historycznej Kościoła w Polsce przy KUL. Autorami artykułów są historycy z Polski, Czech, Węgier, Słowenii, Chorwacji, Jugosławii, Litwy i Ukrainy. Teksty w większości prezentowane są w oryginalnych wersjach językowych.

http://www.iesw.lublin.pl/wyd_listcpl.htm#k36

Pozdrawiam

[Marcin]

http://www.iesw.lublin.pl/wydawnictwo.htm
to jest adres do tego instytutu. Jest na UMCS. Można zamówić ta pozycję.

[Stały Bywalec]

Dziękuję.
Tych "Zakonów i klasztorów (...)" to nie zamówiłem. Aż w takie szczegóły hstoryczno - religioznawcze nie wnikam. Historia to tylko moje hobby.
Natomiast za pośrednictwem wskazanej przez Was strony www wysłałem e-mailem zamówienie następujących pozycji (kopiuję ze strony www):

1. Witold Kołbuk
Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej około 1772 roku. Struktury administracyjne
ISBN 83-85854-30-4 str. 460, format B5
kod: 30 cena: 30,-
Tom opracowany według tych samych zasad metodologicznych i metodycznych co pierwsza część cyklu (Stanisław Litak, Kościół łaciński w Rzeczypospolitej około 1772 roku, poświecony jest trzem Kościołom: według katolickiego obrządku greckiego, katolickiego obrządku ormiańskiego i prawosławnego.


2. Andrzej Sulima Kamiński
Historia Rzeczypospolitej Wielu Narodów
ISBN 83-85854-60-6 str. 264, format A5
kod: 56 cena: 30,-
Książka w ramach serii „Dzieje krajów Europy Środkowo-Wschodniej”; jest drugą chronologicznie pozycją dotyczącą historii Polski. Ukazuje Rzeczpospolitą jako państwo obywatelskie, przede wszystkim szlachty polsko-litewsko-ruskiej (białoruskiej i ukraińskiej). W centrum uwagi Autora znajdują się wartości obywatelskie oraz pojmowanie państwa i społeczeństwa. Pozycja ma raczej charakter problemowy niż chronologiczny, wymaga więc pewnej znajomości historii Państwa Obojga Narodów, niemniej jednak jest znakomitą lekturą dla szerokiego grona odbiorców.

Pozdrawiam