Karpacki zaradnik

[Lisk]

Jakieś opinie pliss..c.d.

Gdzież to tym razem trakt was wiedzie ? - Banduryk jadąc z wolna , zadał od dawna nurtujące
go pytanie . - Znów jakaś mroczna maszkara ?

• Nad rzeczkę niesławną jadę . Tam wedle łodziowej przeprawy utopiec już okolicznym kmieciom dokuczył.
  
• Mieszka tam od bardzo dawna i różnie mu się z ludźmi układało .
  
• To ten co ze starym Kuźmą , przewoźnikiem w komitywie bywał ?
  
• Ten sam – Becza poprawił się w siodle . Skąd się wziął ? Nie wiadomo . Gadają że z ludzi

potopionych się wywodzą , pokutują za czyn swój samobójczy . Ja jednak myślę że to o wiele starsze istoty.
Od zawsze pomieszkiwały w stawach i rzecznych odmętach . Na zawsze też z nami zostaną . Nie drażnione , wielkich szkód nie czynią . Ot siano suche , nad rzeką złożone pomoczą
czy tam pijanego w błocie wytaplają .
Ten nasz Bednarkiem zwany podobnież . Stary Kuźma , opowiadał jak to przyjaźń z utopcem
zawarł . Otóż po jednym z jarmarków , ludzi sporo przeprawiwszy do wieczerzy się zabierał .
Z otrzymanej mąki i jajek ciasto zagniótł , klusek nadrobił i brał się do gotowania na mleku.
Wszystko to otrzymał za przeprawienie ludu zdążającego na jarmark.
Mieszał drewnianą łyżką w kociołku , ustawionym nad brzegiem rzeki .
Z pomiędzy wodnych oczeretów dostrzegł obserwujące go wyłupiaste oczy.
Domyślał się kto jest ich właścicielem , widywał zielonkawego stwora nie raz jeden.
Żadnych mu zbytków nie czyniąc i od niego nie doznawał krzywdy.

• Wyleź że z wody i podejdź do kotła . Niemożebnie smaczną zacierkę uwarzyłem .
  
• Sporo jej , dla nas obu wystarczy.

Nie bez zdziwienia stwierdził że wywołany powoli podpłynął i jął nieśpiesznie na brzeg się wdrapywać.
Włosy się Kuźmie zjeżyły na widok przybysza – z trudem na miejscu ostał.
Niewysokiej postury , z cienkimi jak patyczki nogami . Ręce długie z żabią błoną między paluchami . Odziany w jakieś wyświechtane szatki z niewielkim kapeluszem na głowie .
Oczy wyłupiaste , szeroko rozstawione na baniastej , zielonkawej głowie.
-Zdaje się że w gościnę prosiliście – zaskrzeczał przybyły.
-A juści , siadajcie już nalewam - przewoźnik zakrzątnął się żywo , jako że głos i możność ruchu
mu wróciła . Podał gościowi misę zupy i łyżkę – zmyślnie wystruganą z lipowego drewna .

• Powoli bo gorące – nie wiem czyście zwyczajni . - podmuchajcie.

Utopiec , stwierdziwszy że wrzątek – dmuchnął tak że wir się w misce zrobił po czym z wielkim animuszem począł zajadać .
Kuźma połowy nie spożył gdy przybysz już skończył i długim czerwonym jęzorem do czysta
wylizał miskę . Powstał , odłożył naczynie i bez słowa wskoczył w odmęty rzeczki.

• Ot i wdzięczność – pomyślał gospodarz zabierając się za zbieranie pobrudzonych naczyń .

Nim kilka kroków postąpił woda rozwarła się ukazując utopca ciągnącego potężną złotego
koloru brzanę . Nie bez trudu wywlókł ją na brzeg , sprawnie ogłuszył i ułożył wedle rozstawionego
kociołka . - Wy mnie to i ja wam – zaskrzeczał - w kapuście upieczcie , z zieleniną – wyborna .
Polubili się i od tego wydarzenia często spotykali. Przewoźnik jadło domowe mu warzył i nowiny
ze świata opowiadał . Utopiec do pomocy skory , często w przeprawach pomagał . Zwłaszcza
gdy woda wzbierała , jego pomoc nieodzowną była . Stary coraz bardziej na zdrowiu podupadał .
Bywało że pomocnik sam jeden przeprawy pilnował . Po pracy do Kuźmy zachodził i wonne
herbatki mu parzył . Po śmierci starego jakiś czas jeszcze , woził ludzi w wysłużonym czółnie .
Nie miał już jednak serca do tej roboty . Kilku podchmielonych parobków przeprawiał kiedyś
na wezbranej wodzie . Urągać mu zaczęli i drwić z jego przyodziewku . Cierpliwie to znosił ale
gdy poszturchiwać go poczęli – na burtę stanąwszy z rozmysłem dłubankę przewrócił .
Cudem nie potopili się do brzegu z trudem dotarłszy . We wzburzonej wodzie pozostały buty i
kapelusze żartownisiów . Przestał się z ludźmi widywać i jak dawniej więcej szkód i desperacji
czynił. Miarka przebrała się gdy gospodarz jeden , furmanką w dwa konie zaprzężoną przez brud
się przeprawiał . Do łba mu strzeliło coby potrzebę swą do rzeki załatwić . Gdy to uczynił woda
raptem przybrała i koń jeden od furmanki odpięty jak kamień w odmętach przepadł .
Jakiś czas później znaleziono go we własną uprząż srodze zaplątanego.
-Takoż i mnie wezwano – zakończył opowieść Becza.
-Co byście nie zamierzali Panie ale wiecie że topieluchy w zagadkach zamiłowanie wielkie mają .
-Chcąc coś na nim wymusić na pojedynek w zgadywankach was wyzwie .

• Tak , tak – wiem i martwi mnie to niestety . Nie wiadomo co taki za zadania wymyśli.
  
• Sam po drodze trochę głowę se łamałem coby zmyślne zagwozdki przygotować.-

Zbliżali się do odmętów zamieszkałych przez odmieńca . Spokojna dotąd rzeczka tu z nagła
przyspieszała , tworząc przepastne i bystre głębiny. Poniżej na spokojniejszej już toni znajdowała
się rzeczna przeprawa . Młody i nowy przewoźnik starał się uczciwie zarobić na swoją skromną
zapłatę . Nie potrafił jednak dogadać się z utopcem i bał się po zmierzchu wypływać . Ludzie psioczyli ale nikt nie chciał go zastąpić.
Jurko zsiadł z konia i luzem puścił go na trawę . Podszedł do rzeki , przypatrując się migoczącej
wodzie. Po chwili dostrzegł obserwującego go za kamienia cudaka .

• Podejdź Bednarek , poczęstunek mam i porozmawiać chciałbym.

Utopiec słysząc swoje imię począł nieśpiesznie gramolić się na brzeg.
-Ktoś cie i czego ode mnie chcecie – nie znam was .
-Poproszono mnie coby namówić was na przeprowadzkę . Wskażę wam większe i głębsze odmęty.

• Więcej tam ryb i wszelakiego wodnego stworzenia . Dla was dostatek i cisza .
  
• Uprzykrzyła mi się już ta okolica i sam dumałem żeby inny zakątek odnaleźć .
  
• Ale nie , nie odejdę – chyba , chyba że mnie w zagadkach pokonacie .
  
• Przyjmiecie wyzwanie ? I co postawicie żeby stracić w razie przegranej – zaśmiał się

swoim skrzekliwym głosem .
-Konia postawię – Jurko skrzywił się na myśl o powrocie pieszo .

• Zaczynaj – zwrócił się do topielucha .
  
• Było dwóch ojców i dwóch synów i były trzy jabłka . Po podziale każdy z nich wziął po
  
• jednym , jak to możliwe .

Becza potarł ręką zmarszczone czoło próbując rozkminić zagwozdkę .
Trzy jabłka , trzy jabłka , ojciec syn , ojciec syn i wnuk – no jasne jeden z nich to ojciec i syn .
Mam , było ich trzech ; dziadek , syn i wnuk – nie może być inaczej .

• Zgadłeś – utopiec skrzywił się szkaradnie – teraz twoja .
  
• Należy to do ciebie przez całe życie , ale inni częściej tego używają .
  
• No co ty , no czekaj – paskudnik szybko dreptał w miejscu.
  
• Moje moje , moja woda ? Moje ryby , moje raki – nie , nie , moje ciuszki ? Nikt ich nie używa . Moje , moje – maaaam – rozdarł się nad podziw głośno

[Lisk]

kolejny fragmencik ..

Kręta , kamienista drożyna wiła się pomiędzy zalesionymi górami . Z prawej strony
obok drogi , szumiała srebrem wymoszczona rzeczka , przeciskając się między ze zboczy
stoczonymi głazami . Okoliczne wzgórza podmywane wiosenną , wielką , roztopową
wodą , utraciły cały z drzew utworzony przyodziewek . Runęły całe zbocza , ginąc w
spienionych odmętach . Oczom ukazywał się obraz nagich obsuwisk poznaczonych
barwnymi żyłami skał i minerałów. Na wierzchołkach resztki pokręconych buków i
grabów rozpaczliwie czepiały się skał i co większych kamieni. O losie ich decydował
silniejszy podmuch wiatru , śnieżna zima i kolejne po niej rozszalałe roztopy.
Z hukiem waliły się w rozpędzoną kipiel niknąc gdzieś za kolejnym zakrętem .
Na uwolnionych po upadku drzew goliznach , licznie pojawiały się młode zielone samosiejki.
Jurko z przyjemnością chłonął widoki kontemplując zadziwiający rytm przyrody.
Wiedział że miejsca wyrobione i przysposobione przez ludzi i dla ludzi , potem opuszczone
na jakiś czas , bardzo szybko natura brała na powrót w swoje posiadanie.
Miejsca kiedyś zamieszkałe , później zaś opuszczone , zarastały natychmiast . Młode drzewka
wiotkie i zgoła mizerne , szybko goniły ku niebu , tężejąc i wartko nabierając mocy.
Z zamyślenia wyrwał go jakiś ruch w krzakach przed nim . Z gęstej zieleni wychynął
jakiś obdartus i zanim zaradnik zdążył cokolwiek uczynić , chwycił lejce wierzchowca .
Lewą ręką trzymając konia w prawej dzierżył potężne szablisko .
Zarośnięty z gorejącymi oczyma , obleczony w podarte osmalone przy ogniskach odzienie.
-Witam Jaśnie Pana na mojej dziedzinie – zachrypiał – zaszczyt to dla mnie gościć , taką
osobistość .
-Znamy się ? - zaradnik szukał w zakamarkach pamięci , wątpliwej z kimś takim przyjaźni.
-Możecie nie pamiętać , ale jakiś czas temu przedniego ziela mi daliście na straszne boleści
brzucha . Na jednym z jarmarków to było – dodał .
-Pomogło ? Becza zwietrzył możliwość rozstania z tym niemiłym osobnikiem .
Był to jeden z licznie błąkających się po lasach łotrzyków . Za nic mieli ludzkie życie .
Rabowali i łupili słabszych , najczęściej mordując ofiary . Schwytani kończyli nie rzadko w
cieniu szubienicy , bujając się na wietrze ; ku uciesze kruków i wron.
-Zatem przepuścisz mnie , myślę – Jurko podtrzymał w dobrym kierunku idącą rozmowę .
-Ha takoż że za waszą dobroć życie wam oszczędzę , ale wyzwolę was z dobytku który
mnie się bardziej przyda – zarechotał , ukazując duże żółte zębiska .

• Nie ociągajcie się , popędzać was nie chcę – potrząsnął trzymanym w prawicy żelastwem .

Jurko pokazał obie puste dłonie i sięgnął za pazuchę .
Wydobył spory mieszek i potrząsnął aż zadzwoniło .
-Złoto i srebro bierz – przemówił , zimnym okiem obserwując zbója .
Temu oczy zaś jeszcze bardziej rozgorzały i niczym jastrząb wzrok utkwił w opasłym mieszku.
Jurko wolno zanurzył lewa dłoń w trzosie i zaczerpnął z dna samego .
Wyjął pełną garść , podsunął opryszkowi pod nos i z wolna rozprostował palce .
Na dłoni błysnęło kilka sztuk złotych i srebrnych monet . Napastnik jeszcze bliżej podszedł
gdy wtem Becza z wielka mocą dmuchnął w rozpostartą dłoń. Chmura pyłu błyskawicznie
otoczyła głowę zbója powodując u niego wściekły ryk bólu .
Jurko bez zastanowienia , prawą ręką , uzbrojoną w solidny dębowy bukłaczek walnął rabusia
w kudłaty łeb . Ten z jękiem osunął się na ziemię .
Powoli już schował wydobyte monety do trzosa i niespiesznie wytarł z kurzu lewą rękę.
Od dawna w sakiewce z kosztownościami nosił na dnie sporą porcję utartego na pył piołunu
pomieszanego z innymi jadowitymi ziołami .
Zsiadł z konia i wydobytym z juków rzemiennym postronkiem , związał mocno i solidnie ręce
napastnika . Chlupoczącą jeszcze w antałku resztą wody przemył oczy kudłatemu rabusiowi.
-Nie mnie cię sadzić – mruknął – ale zapewne inni , chętnie z tobą pomówią .
Przywiązał długi postronek do siodła i wolno podążył w stronę najbliższej osady.




Miało się ku zachodowi gdy dotarli do rozstai . Krzyżowało się tu kilka dróg i ścieżynek łatwiej
też spotkać można było podróżnych . Jakoż i po chwili Jurko dostrzegł znajomą sylwetkę muzyka
i wierszoklety .

• Bywaj Sławko , miło cię widzieć , sam zobacz w jakim towarzystwie droga mi wypada .

Przybyły podjechał bliżej z ciekawością przyglądając się pojmanemu .

• Jak to panie doszliście do takiej komitywy – Banduryk nie spuszczał oczu z zarośniętego
  
• rozbójnika – nieciekawy to kompan – stwierdził.
  
• Nie jam go szukał tylko on mnie znalazł , ale wynik spotkania jemu nie po myśli.
  
• Gdzie to zmierzasz i kim jest twój towarzysz – Becza z uśmiechem wskazał na psa

który przybiegł za Jurkiem a teraz z niepokojem i z pewnego oddalenia oczył po nowo spotkanych
Był to wychudzony ale z łowieckim rysem , nieduży kosmaty ujadacz . Tego typu psy chętnie
używano do polowań na dziki . Sprawdzały się też jako cięte i ostre norowce . Z pasją i zamiłowaniem tropiły rudych lokatorów podziemi .

• Jakiś czas temu naszedł mnie w lesie , zabiedzony i wymoknięty . Dałem mu co nieco na ząb i tak już przystał do mnie.
  
• Przesadnie go nie pasiesz – zaradnik wyjął kawałek suszonego mięsa i podrzucił psu pod
  
• nos . Dzikarz spojrzał oblizał się zamaszyście ale nie tknął podarku .
  
• Oo , a co on nie głodny – Becza z podziwem obserwował wahającego się kudłacza .
  
• Bez mojej komendy nie ruszy – Sławko aż pokraśniał z dumy – ułożony i niebywale posłuszny .
  
• No weź – powiedział robiąc jednocześnie ruch dłonią . Pies chwycił mięso i w dwóch
  
• ruchach szczęk zmiażdżył i połknął pospiesznie .
  
• Panie , iść już dalej nie zdołam – kudłaty rabuś zaczął jękliwym głosem .
  
• Odcisk mam na stopie i doskwiera mi czasem okrutnie.
  
• Konia ci nie użyczę , skoro swojego się nie dorobiłeś , za chwilę obozować będziemy -
  
• wytrzymaj .

Zjechali nad brzeg rzeczki gdzie Becza na niewielkiej równej polance postanowił przenocować .
Zakrzątnęli się rozkulbaczając konie i zbierając chrust na wieczorne ognisko . Po chwili paliło
się jasno dając miłe ciepło .
Zaradnik na uboczu nałamał sporo dzikich malin i włożył do wrzącej w kociołku wody .
Gdy już napar dobrze naciągnął , przestudził trochę w zimnej rzece po czym przelał do składanego
skórzanego wiadra .
Podszedł do więźnia i postawił przed nim .

• Na odcisk ci ulgę przyniesie , wymocz nogę .

• Panie , wdzięczny ci będę aż do śmierci – chrypiał opryszek taplając nogą w ciepłym naparze .
  
• Czyli już niedługo – Jurko przeczuwał co może spotkać pojmanego. Przypiszą mu kilka
  
• łotrostw popełnionych w okolicy i niechybnie obwieszą . Smutny, ale nie bez winy koniec.

-Miej na niego baczenie mimo że dobrze skrepowany , ja z nóg lecę i spać się kładę .
Rozłożył ściągniętą z konia derkę , pod głowę wsadził sakwy i okrywając się podróżną opończą
zasnął natychmiast .
Skoro świt ocknął się z głębokiego snu poderwał się z posłania i zmartwiał .
Wokół panowała błoga poranna cisza . Był sam . Nieopodal wierzchowiec skubał pokrytą
rosą trawę . Ognisko dawno wygasłe , czerniało niedopalonymi polanami .
Pozbierał swoje – do obozowania zdatne graty . O dziwo , niczego nie brakowało .
Rozejrzał się z uwagą , szukając oznak walki i przemocy . Nic , kamień w wodę .

[Lisk]

c.d.

Siedział pod ścianą własnej sadyby , wystawiając twarz w stronę zachodzącego słońca .
Dawał się pieścić ciepłym , zamierającym promieniom . Przepadał za rozległym widokiem
rozciągającym się ku odległym krainom. Uwielbiał zwłaszcza różnorodność obłoków przemykających najczęściej z zachodu ku wschodowi . Prezentując całą gamę w przyrodzie
znanych kolorów, układały się we wszelakie – przez wyobraźnię tylko ograniczone – kształty.
Dzikie i groźne twarze jakichś zamierzchłych olbrzymów, stwory jakieś zapewne przedpotopowe
i te dla Jurka najpiękniejsze ; wierne odwzorowania okolicznych gór i dolin. Rozległe stoki
gonne potoki i połoniny przestronne.
Odwrócił wzrok od niebiańskiego teatrum i spostrzegł ruch na drożynie wspinającej się ku niemu.
Po niedługim czasie pod chatą pojawiło się dwoje wędrowców. W słusznym wieku , skromnie
odziana kobieta wiodła ze sobą około trzydzieści wiosen liczącego syna . Podeszła żwawo do
wstającego zaradnika .

• Panie już tylko u was ratunku wypatruję , moje prośby i groźby już na nic się nie zdają .
  
• Co też za zgryzotę macie – Jurko wskazał ręką na ławę - usiądźcie , coś do picia
  
• przyniosę i opowiecie .

Wszedł do izby , skąd po chwili wyniósł gliniane naczynie wypełnione aromatyczną ziołową
niedawno z malinowych pędów , zaparzoną herbatą.
Kątem oka dostrzegł dziwne zachowanie przybysz . Ten po przybyciu rzucił jakieś zdawkowe
słówko i oddalił się nie zwracając na nich większej uwagi .
Odszedł gdzieś pod opłotki by tam przyniesionym przez siebie podróżnym kosturem łamać
pleniące się chwasty.

• Sami widzicie – matka z bólem w oczach wskazała ręką w stronę syna.
  
• Pierworodny , następcą naszym miał zostać , nic nie zwiastowało kłopotów.
  
• Jak każdy tak i on wyszaleć się powinien , nic ponad zwyczaj nie czynił .

Z kolegami bydło pasał , ogniska palił i za dziewczętami biegał .
Wyszumiał by się zapewne i ustatkował , ale nie nie on – matka zapaską otarła napływające
do oczu łzy .
On gorzałkę umiłował i jej tylko zawierzył . Pijał z początku jak każdy , a to u młodych

• okazja jakaś a to ognisko czy też zgoła święta któreś.

Co raz częściej przynoszono go upitego niczym wieprz a i po kilka dni bywało nie trzeźwiał

• Teraz to już koszmar ; jada niewiele , mało sypia a jak pracuje to tylko za napitek .
  
• Nie pomaga już nic , nikogo nie słucha , ojca i mnie ma za nic – tylko za gorzałką węszy.
  
• To jak go tu przywiedliście , zapewne nie było to łatwe – Becza wtrącił zapytanie.
  
• Oj nie było , nie było – ojciec z braćmi młodszymi przyrzekli mu że do krwi go oćwiczą
  
• jak nie pójdzie . Tak i przyszedł .
  
• No cóż , podejmę próbę – zaradzić coś się postaram. Łatwo nie będzie i o wyniku końcowym trudno mi coś rzec – Jurko zasępił się i spochmurniał .
  
• W was Panie ostatnia nasza nadzieja – zatroskana kobiecina uchwyciła rękę zaradnika .
  
• Uczyńcie co w mocy waszej a o zapłatę się nie troskajcie i wdzięczność naszą dozgonną

posiądziecie.

• To nie jest największe zmartwienie , tymczasem zostawcie go u mnie i za dwa dni

przybądźcie po niego. Z daleka jesteście ? Bo wasza obecność z nami jest mi nie po myśli .

• Do domu mam spory szmat drogi , ale w okolicy krewniaków posiadam gdzie bez trudu

te dwa dni pomieszkam. Zdrowi bądźcie tymczasem – czas na mnie .
Zasmucona matka pochylona pod ciężarem trosk swoich , obrzuciła smutnym wzrokiem
postać syna i powoli oddaliła się stromą drożyną.

• Podejdź tu i ostaw te chwasty – Becza zaprosił go ruchem reki. Jak cię zwą ?

Zawołany podleciał wartko i zaczął szybko mówić , uśmiechając się nieszczerze.

• Panie , wołają mnie Janko i widzę że matulę odesłaliście – może to i lepiej .

Mnie tam żadne leczenia potrzebne nie są , ino gorzałki dali byście krztynę – suchość od
rana mam niemożebną. Okowitę zapewne macie toż ten nektar w każdym domu bywa.

• Mam , mam – nie troskaj się , krył go przed tobą nie będę – Jurko przerwał gwałtowny

słowotok przybysza .

• Usiądź tymczasem i naparu popróbuj a ja ci niebiański trunek przygotuję.

Wszedł do izby i z rozmysłem zaczął tworzyć wielce specjalny napitek . Jako że i gość
był nie codzienny tak też i w miksturę Becza wkładał całą swą wiedzę i wielopokoleniowe
doświadczenie.
Zaczął od kilku nasion szatańskiej dziędzierzawy , grzybków o pieskiej reputacji kilka
dołożył po czym utarł to na proch , ziołowym naparem zalał i wzmocnił niewielką
miarką mocnej okowity.
Wyszedł przed dom i podał pucharek przybyłemu.
Ten pod nos podetknąwszy skrzywił się jak by mu piołun w gardło wlano.

• Słaba jakaś , tęższej nie mieliście – trzęsącą się ręką przechylił zdecydowanie całą

zawartość. Obejrzał z niesmakiem naczynie i oddał w ręce gospodarza.
Co za ohyda – skrzywił się niemożebnie – jak wy to pić możecie .

• Ja ogólnie to raczej rzadko pijam – umiar we wszystkim mieć trzeba . Miał dodać coś

co oświeciło by mroczny umysł młodzieńca ale wstrzymał się .
Spostrzegł że Janko ukląkł na zaśmieconym podwórzu i ze spokojem zabrał się do
zbierania zalegających go różności .

• Jakaż łąka piękna i kwiecista , jakiej krasy i urody zioła .

Tulił do piersi zdjętą z głowy czapkę i upychał w niej kurze pióra , wyschnięte odchody
i przez deszcze wymyte kamyki.
Długi czas wynajdywał po obejściu swoje skarby i gromadził w przepełnionej czapie .
Nagle bez wyraźnej przyczyny wyprostował się , wysypał zgromadzoną zawartość
a pomiętą i zakurzoną czapę cisnął z rozmachem za siebie.
Rozpostarł szeroko ramiona i podszedł do najbliższego drzewa – jednego z kilkunastu
jesionów otaczających sadybę.
Objął go nie żałując czułości , postał chwilę i pośpieszył do następnego .

• Ileż wy macie trosk i zmartwień - przemówił – nie spocznę puki wszystkich nie wysłucham.

Zaradnik widząc że Janko znalazł sobie dłuższą fascynację wszedł do izby i zabrał się
do sporządzania kolejnej mikstury .
Do naczynia ulał sporą porcję kwasu z kiszonej kapusty, dodał podobną ilość zsiadłego
mleka i słuszną porcję mocnej gorzałki .
Wywołując tym specyfikiem silne torsje zamierzał ostatecznie zniechęcić leczonego
do smaku i zapachu umiłowanej przez niego siwuchy.
Wyszedł na podwórze gdzie Janko , coraz bardziej przejęty dramatycznym losem drzew
ściągał z siebie ostatnie szmatki okrywając nimi kosmate pnie przemarzniętych drzew.
Zaaplikował przybyszowi przyniesiony napitek po czym usiadł pod ścianą gotując się
na całonocne czuwanie.
Gdzieś koło północy kuracjusz padł bez życia , co pozwoliło Beczowi zawlec go do
szopki i ułożyć na sianie . Okrywszy leczonego ciepłym suknem sam usiadł opodal
i zawinąwszy się w podróżną opończe – czuwał.
Janko zerwał się bladym świtem i od nowa począł ulepszać swój wymyślony świat.
Wysłuchał wszystkich trosk jakie do tej pory dręczyły podwórkowy drób . Zaoferował
swą pomoc domowym kotom i psom , ale te znając jego wczorajsze wyczyny omijały go
jak zarazę. Pod wieczór zaczął odzyskiwać styczność z otaczającym go światem.
-Kim Pan jest i gdzie my się znajdujemy - z trudem przychodził mu powrót do rzeczywistości .
-Matka cię tu przywiodła i jutro przybędzie po ciebie.

• Matula ? A tak no tak , przyszlim do was rano – coś mi pamięć szwankuje .
  
• Rano ale wczoraj , zresztą nieważne – ogarnij się trochę kolację spożyjemy .

• • Może gorzałki miareczkę wypijesz – zaradnik zaproponował nieszczerze licząc na odmowę.

Widząc odmowny ruch głową i silny dreszcz który wstrząsnął Jankiem – uśmiechnął
się z satysfakcją .
Rankiem pojawiła się gospodyni z niepokojem przypatrując się mizernej figurze syna.

• • Jest nadzieja że mu się odmieni – Becza ujał kobietę pod rękę i odprowadził na stronę.
    
  • Gorzałki przy nim jakiś czas nie pijcie co by mu pokusy nie czynić . Do zajazdu

po nic nie posyłajcie .

• • Panie , u nas w domu siwucha , rzadkim gościem bywa . O to się nie troskam .

Zbierać się będziem tymczasem a za niedługi czas chłop mój z zapłatą przybędzie.

• • Idźcie zdrowi , idźcie.

Po dość długim czasie , gdy Jurko już niemal zapomniał o Janku do sadyby przybyli
dwaj goście , prowadząc jucznego konia . Był to ojciec z synem . Torby podróżne
wypełnione były z daleka pachnącą wędzonką .

• • Do komory panu Beczowi wiktuały zanieś , utrudziłem się trochę – rzucił głośno w

stronę syna . Sam tymczasem podał rękę gospodarzowi , kłaniając się nisko.

• • Panie , nigdy się wam nie odpłacimy za to coś cie z nim uczynili – myśmy ratunku już

nie widzieli .

• • Czyli że zmiana jest , bardzo rad z tego jestem – Jurko uśmiechnął się szczerze .
    
  • Odmienił się , oj odmienił , w domu teraz przesiaduje i gospodarstwem się zajął.

W większości trudów nas wyręcza i co najważniejsze w stronę siwuchy nie spogląda.
Raz podejrzałem jak odkorkował flachę to tak nim wstrząsnęło że aż na ziemię upuścił.
W podzięce wieprza sprawiliśmy i wyroby jałowcem podwędzane przywozimy.
Wrócili pod sadybę i usiedli na zadaszonym ganeczku

[Lisk]

c.d.

Banduryk westchnął tylko i odłożył instrument.

• Widzicie Panie , w taką zadymkę z sercem na dłoni przyszedłem.
  
• Serce może i przyniosłeś ale trzos to ci chyba nieźle przewiało – wtrącił zajezdnik
  
• przysłuchujący się rozmowie .

• Wracałem podobną porą , droga wypadła mi przez odległą i pustą połoninę .

Śnieg nie sypał zbyt obficie więc nieśpiesznie podążałem w doliny. Tam łatwiej jakiś nocleg
znaleźć i po odpoczynku dalej wędrować . Jak wiecie nie jest to moja ulubiona pora na podróże.
Cenię sobie ciepło swego siedliska i niechętnie z niego rezygnuję. Miałem jeszcze dwa dni drogi
do domu więc nocleg gdzieś , był nieodzowny.
Koń powoli acz miarowo przedzierał się przez kopny nawiany śnieg . Z lewej strony pod szczytem zauważyłem nieduży śnieżny wir . Mimo niewielkiego wiatru kręcił się jak wrzeciono
przemieszczając się w różne strony . Po plecach poczułem spływający mi zimny pot – to był zawij .
Złośliwy i uparty byt czerpiący dziką radość z możliwości zaszkodzenia komuś .
Bywało że i śmierć przywołać potrafił . Tymczasem umykałem cichcem mając nadzieję
że mnie nie dostrzeże . Ale gdzie tam . Kątem oka dojrzałem jak z objęć śnieżnego wiru
wyrwał się stary głośno kraczący kruk i jak czarna zjawa poszybował w dal.
Nim to widocznie zajmował się złośliwy zawij . Dostrzegłszy mnie porzucił zmęczone ptaszysko.
Począł kręcić się dookoła , zrazu dalej i wolniej potem coraz bliżej . Koń zastrzygł uszami i
trwożnie zarżał . Wokół zaczęło wirować coraz więcej śniegu . Zamazał się horyzont , wzrok
nie przebijał śnieżnej zamieci . Zdałem sobie sprawę że straciłem orientację . Liczyłem że koń
w tej zawiei sobie poradzi i wyniesie cało nasze głowy. Niestety , zwierze oślepione zewsząd atakującą zadymką , puszczone wolno , bezradnie kręciło się wkoło .
Trwało to już dobrą chwilę i nie zanosiło się na jakikolwiek ratunek
-Ale przeżyliście , wszak was widzimy – wyszeptała mimowolnie córka zajezdnika .
-No w końcu przypomniałem sobie że zawij odpuści kiedy rzecz jaką , w szczególności cenną
porwać potrafi .
Nie namyślając się długo wydobyłem z sakwy chustę prześliczną w modre kwiaty zdobioną .
Potrzymałem chwile na wietrze po czym wypuściłem . Porwana , poszybowała w zapadające
ciemności. Wraz z nią przepadł i zanikł wściekły powietrzny wir.
Na śniegu dostrzegłem szeroką wydeptaną przez jelenie ścieżkę . Nie mając innego pomysłu
podążyłem za nią . Wyszło mi to na dobre bo po ich śladach trafiłem na pasterską kolibę .
Zwierzęta odwiedzały ją szukając resztek soli , pozostawionej przez wypasników a używanej do
dokarmiania bydła. Mając jako taką osłonę , spokojnie spędziliśmy noc.
Do dziś niemile wspominam moją bezradność wobec złego .

[Lisk]

Może jeszcze fragmencik z działalności dzielnego ' zaradnika"




Powoli nie ponaglając zbytnio wierzchowca podróżował krętą i kamienistą drogą . Wiła się pośród zakrzaczonych zagajników , pól uprawnych i łąk trawiastych , do wypasu bydła zdatnych .
Jako że pora jesienna już dobrze zadomowiła się w okolicy , spokój i wyciszenie panowało w przyrodzie .
. Plony zebrane upychano po stodołach ,brogach i alkierzach . Dołowano w kopcach
wszelakie zbiory , niezbędne do przetrwania nadchodzących zimnych , wietrznych i ciemnych dni.
Jurko Becza z ulgą dostrzegł rozległą osadę , rozlokowaną wzdłuż prastarego traktu winnego.
Centrum stanowił obszerny plac , na którym dwa razy do roku urządzano wielkie i ludne jarmarki.
Co tydzień odbywały się mniejsze lokalne targi .
Osada słynna z win , przywożonych masowo z południowych krain bogaciła się na przechowywaniu i handlu wybornym trunkiem.
Liczne domostwa okalające plac rynkowy bywały głęboko podpiwniczone – tam to składowano
wszelakie towary .
Podjechał pod zajezdną przytułe , oddał konia do stajni i z nieodłączną sakwą podróżną wszedł
do gwarnej izby.
Przymrużył oczy , przyzwyczajając się do panującego wewnątrz półmroku .
Dostrzegł go bystry zajezdnik , podbiegł rychło i usadowił nieopodal huczącego wesoło kominka.

• Bardzo rad jestem – zagadywał – wieczerze podam i wiadomość zanieść każę , żeście przybyli.
  
• Pośpiech zbędny – Jurko sadowił się za obszernym stołem .
  
• Jutro zamierzoną rzecz wykonamy , ale owszem , dziś warto by się rozmówić i pewne
  ustalenia poczynić . Zatem niech starsi przybędą.

Zabrał się za smakowicie wyglądające i kusząco pachnące jadło. Pochłonął słuszny kawał
baraniny , duszonej w sosie borówkowym i popił grzanym piwem o ledwie wyczuwalnym
żywicznym posmaku.
Wycierając tłuste dłonie w lniana szmatkę podniósł wzrok i ujrzał zbliżającego się do ławy
osobnika . Na jego twarzy uwidaczniał się wyraźny bolesny grymas .
-Wybaczcie panie , nie śmiałem przeszkadzać kiedy spożywaliście posiłek , ale jeśli możecie
to poratujcie.
-A cóż to was trapi – Jurko z zainteresowaniem przyjrzał się zagadującemu doń człowiekowi.

• Panie co tu dużo mówić , ząb mi doskwiera i znikąd ratunku . Kowal co ponoć wybornie je
  usuwa gdzieś wyjechał i chyba szczeznąć mi przyjdzie .
  
• Coś poradzimy , czekajcie - zaradnik pochylił się nad sakwą i chwile zawzięcie czegoś

poszukiwał. Wyprostował się trzymając w dłoni kawałek konopnego sznurka .

• Podejdźcie do kominka – podał obolałemu – podpalcie i dym wciągnijcie nosem .
  
• Na jakiś czas pomorze - potem zapewne trzeba będzie usunąć.

Do izby tymczasem zaczęli wchodzić starsi osady , powiadomieni o przybyciu Becza .
Witając się z przybyszem przysiadali się do zajętej przez niego ławy . Zajezdnik śpiesznie
donosił napełnione pieniącym się trunkiem naczynia .

• Radzi wam jesteśmy Beczu – zagaił stateczny gospodarz , podkręcając sumiastego wąsa.
  
• Naszą zgryzotę z grubsza znacie , rok był nad podziw łaskawy takoż i wszystko godnie
  obrodziło . Zebralim bogate plony co radość i uczucie dostatku w mieszkańcach wywołało.
  
• Do czasu , do czasu gdy ni stąd ni zowąd pojawiła się przeklęta plaga , plaga szczurów .
  
• Zawsze jakieś tam były , w naszych przepastnych piwnicach pomieszkując . Ale koty
  czy tam psy cięte,trzymały to szczurze plemię w ryzach . Aż do teraz – nijak już rady
  nie dajemy . W was Beczu ostatnia nadzieja , radźcie co czynić mamy.
  
• No tak , tak - Jurko w zamyśleniu mierzwił skołtunione włosy – trudna to i nie zawsze
  zwycięska przeprawa . Całe teatrum odtworzymy jutro , do was należy zgromadzenie
  na placu jak największej liczby mieszkańców .
  
• Przed południem , najlepiej .

Gospodarze dopijali trunek i wychodzili ściskając dłonie zaradnika .
Słońce już wspięło się dość wysoko, w swej nie ustającej wędrówce gdy lud zebrany na placu
spostrzegł zbliżającego się Becza . Wracał znad rzeki niosąc w ręce kij leszczynowy , świeżo
wycięty i zaostrzony . Podszedł do ciżby i uniósł rękę , dając do zrozumienia że chce przemówić .
Cisza zaległa zupełna , Jurko zaś oświadczył .

• Ważnym jest co byście wysłuchali co powiem i ściśle wykonali co usłyszycie .
  
• Ustawicie się wokół placu w miarę w równych odstępach i nic mówić i czynić wam
  
• nie wolno . Co by się nie zdarzyło – patrzcie tylko , najlepiej w ciszy zupełnej .

Zaradnik zakończył krótką przemowę i poszedł na środek placu . Starsi szybko ustawiali
mieszkańców wkoło , pozwalając drobnej dziatwie stanąć obok rodziców .
Tymczasem Jurko wbił zaostrzony kij w środek rynku i wydobytym z sukmany , kawałkiem
miękkiej białej skały nakreślił okrąg o średnicy kilkunastu kroków .
Skończył , stanął obok koła i wydobył z przepastnych kieszeni

[długi]

W połowie, w ćwierci zdania przerwać... to się nie godzi
człeku dobry, zmiłuj się dokończ choć zdanie, myśl, wątek, a nie tak w pół słowa, jakby jaki pierun chlasnął..
Stało się co, mleko wykipiało, żona kazała pierogi lepić, bigos szatkować?

[Lisk]

No faktycznie nie ładnie postąpiłem , po prostu bylem pewien że dalsze czynności przy ' wyprowadzaniu szczurów " są ogólnie znane

Skończył , stanął obok koła i wydobył z przepastnych kieszeni gwizdek . Wykonany z kości -
mówiono że szczurzej – przeraźliwie zagwizdał . Na ten dźwięk , tłum zgromadzony wzdrygnął
się i wielu odczuło ciarki przebiegające po ciele . To co po tym nastąpiło sprawiło że lud zastygł
w niemym osłupieniu , nikt nie wydał z siebie głosu – cisza panowała zupełna .
Z różnych zakamarków i szczelin zaczęły wychodzić całe tabuny szczurów i popiskując
przeraźliwie gromadziły się w centrum namalowanego okręgu.
Trwało to chwil kilka po czym Jurko podnosząc ręce do góry , gromko krzyknął .
-Nie wszystkie – i zadął w swój przeraźliwy instrument .
Na ten odgłos z czeluści wychynęło jeszcze kilkanaście gryzoni , dużych , upasionych , niewątpliwie elita . Te wściekłe , piszczące – ale nie potrafiące oprzeć się czarowi gwizdka
również podążyły do nakreślonego koła .
Zaradnik chłodnym okiem ocenił sytuację po czym znów wznosząc ręce ku górze zakrzyknął
-Nie wszystkie – i znów przeszywająco zagwizdał .
Ujrzano po chwili ogromnego , o srebrnym futrze szczura z niechęcią zmierzającego do swoich
braci .

• Król , król – cichy szept , jak podmuch wiatru przeleciał po zebranych.

Zaradnik bez trwogi wszedł między gryzonie , chwycił kij leszczynowy i skierował się w stronę nieodległej rzeki. Nieprzeliczona rzesza ogoniastych szkodników karnie podążyła za nim.
Doszedł do wartkiej i wezbranej po niedawnych ulewach wody i z rozmachem wrzucił w
ciemny nurt przyniesiony z placu kij . Szczury jak zaczarowane bez namysłu ginęły w wezbranych
odmętach . Po chwili na brzegu nie było już po nich śladu.
Nieśpiesznie wrócił na plac osady gdzie zaaferowani mieszkańcy szybko gestykulując omawiali
niedawne wydarzenia .
Do Becza podeszła starszyzna , prosząc na poczęstunek .
-Jak my się odwdzięczymy , dozgonną wdzięczność wam winniśmy .
-Ten stan nie potrwa zbyt długo – wtrącił zaradnik – wojny z tym wrogiem zapewne nie wygramy
nigdy .

• Ale walczyć trzeba – dodał jeden z gospodarzy – inaczej pożrą nam zapasy a później to i do nas się dobiorą .
  
• Psy cięte i kocury warto hodować – Jurko dawał jeszcze pomocne w gospodarstwach rady .
  
• Wiedzieć też wam trzeba że stwory te nie cierpią czosnku , nostrzyka jak też i wilczomleczu. Hyczkę , czyli bzowine czarną warto mieć w obejściu . Liśćmi tegoż
  
• dziury mysie i szczurze wypychać , jako że ich nie znoszą .

Tak pogadując i poruszając wiele gospodarskich spraw udali się do zajezdnej przytuły .

[Lisk]

c.d.

----------------------------------------------------------------------------------------------
Tłok był i gęsto od przewalającej się ciżby ludzkiej . Jarmark coroczny odbywał się w dominującej
nad okolicą osadzie. Słoneczna pogoda przywiodła nieprzebrane tłumy. Z okolicznych gór i połonin
zeszło się mnóstwo luda . Każdy raz w roku starał się , nawiedzić najbardziej okazały targ . Niektórzy sprzedać coś zamierzali , inni kupno niezbędnych rzeczy mieli na uwadze.
Ściągnęli też w wielkiej liczbie handlujący wszelkim dobrem. Jurko przechadzał się wśród tłumu
kmieci . Z zaciekawieniem obserwował scenki rozgrywające się wśród ludzkiej ciżby.
Obwoźni sprzedawcy wystawili przywiezione dobra , a to wszelkiego kształtu misy i dzbany gliniane . Zmyślnie na kołach garncarskich utoczone , ozdobione wzorem pradawnym i wypalone
w piecach ognistych. Tłoczyły się gaździny , głośno prawiąc - który statek do czego by się nadał.
Gospodarze gęściej przy rymarzach stali oglądając przeróżne wyroby ze skóry , uprząż , siodła
jak i insze rzemienie w codziennym trudzie niezbędne .
Zaradnik dostrzegł kmiecia o rozbieganym spojrzeniu który dwa paski do spodni przymierzał .
Widząc nieuwagę sprzedawcy jeden zapiął i szybko przysłonił wypuszczoną na wierzch koszulą.
Z drugim w ręku głośno spytał czy dłuższego nie ma . Na przeczącą odpowiedz odłożył i odszedł
nieśpiesznie . Dalej stali sprzedający wyroby z drewna i wikliny . Czego tam nie mieli . Łyżki
lipowe , stolnice i sita . Kosze , koszyki i miotły . Zmyślnie plecione opałki , skopce , wiadra i
konewki , Maślniczki do robienia masła i beczki do kiszonek niezbędne .
Kłębiło się przy kolejnym straganie , wszelakim suknem obłożonym .
Gospodynie przymierzały różnobarwne chusty . Malowane w nieziemskie kolory i wzory .
Powodzenie miały zwłaszcza w kwiaty bajeczne przyozdobione . Kumoszki sprzedawszy przyniesione kury , jajka czy tam sery z ogniem w oczach , przymierzały kolorowe tkaniny.
Młodsze i mniej majętne poprzestawały na wstążkach , mieniących się wszystkimi kolorami.
Tam zaś słodkości zalegały stragan . Otoczony głównie przez dzieci z wypiekami na twarzach
pożerających oczyma moc barw i zapachów. Serca z pierników i lukru , ludziki różnych
kształtów i kolorów . Zapach słodkości i miodów zawrót głowy powodował.
Trochę na uboczu napitki przeróżne polewano . Głośno tam było harmider nieopisany panował.
Wielu wziąwszy zapłatę za sprzedane owoce swojej ciężkiej pracy , przepijało ją tutaj bez opamiętania. W zgiełku i wrzawie pijackiej co rusz wybuchały zwady i bójki.
Po pod drzewa leżeli już do nieprzytomności spici biesiadnicy . Przyglądali im się z daleka
różnej maści obdartusy i włóczędzy . Z utęsknieniem oczekiwali zmierzchu mając nadzieję
na łupy jakie jeszcze mogły pozostać w sakiewkach pijanic.
W śród tłumu przechadzali się wędrowni śpiewacy . Przystając co chwilę recytowali pieśni
opowieści i ballady . Brzdąkając na noszonych przy sobie instrumentach starali się zgromadzić
jak największe grono słuchaczy . Najlepiej takich co to i groszem sypnąć , byli by skorzy.
Dziadów wędrownych i żebraków przewijało się również mrowie . Lgnęli do takowych
zbiorowisk , jako że sposobności nie brakowało aby uprosić coś albo też i ukraść.
Zaniedbani , obdarci – obnosili się ze swoją biedą , litość i szczodrość wzbudzić usiłując.
-Panie zaradniku ; poratujcie , nie odtrącajcie przez los dotkniętego. Znikąd ratunku już się
nie spodziewam , ale w was szczerze wieżę .
Jurko dostrzegł obdartusa którego już nie raz wspomagał.

• Co tym razem was trapi – przystanął i podszedł , widząc nieudawany ból malujący się na twarzy włóczęgi .

Ten zaś odsłonił sięgającą ziemi sukmanę . Ukazał obie nogi pokryte ropiejącymi wrzodami.

• Chodzić chyba zaprzestanę i szczeznę jak proch marny – zajęczał .
  
• Do konia ze mną podejdźcie dam wam ziół , pomóc wam powinny .
  To mech leśny z igliwiem sosny pomieszany , kwiat rumianku też dodam.
  Przez dziesięć dni w tym odwarze chore nogi moczcie . Wierzę że was to poratuje.
  
• Do śmierci wdzięczność moja trwać będzie – proszalnik nisko skłoniony wycofywał się
  z sakiewką ziela

[Lisk]

Jeżeli ktoś to jeszcze czyta to kolejny fragmencik :

• Wiesz co Sławko ? zaradnik zwrócił się do wierszoklety , podróżującego z nim jeśli tylko
  nadarzała się okazja .
  
• Piękne te nasze góry w puszczę i połoniny przyodziane . Lata całe włóczę się po tych wertepach i znużenia widokami nie odczuwam .

• • • Panie , mnie to mówicie? Moja romantyczna dusza wprost z piersi się wyrywa , żeby niczym sokół z wysokości niedostępnych podziwiać uroki i czar tej krainy.
      
    • Pięknie dziś – Banduryk omiótł wzrokiem bezkresne , porannym słońcem okryte
      przestrzenie – przepięknie .

Jakiś czas jechali w milczeniu ale młody towarzysz Becza nie był skory do przydługich
nostalgicznych westchnień .

• • Powiedzcie mi , czym jest dla was szczęście i spełnienie , znane są wam takie stany ducha ?
    
  • Czy mi znane ? - Jurko roześmiał się serdecznie .
    
  • Jak by ci to jakoś w miarę jasno wyklarować . Otóż zdarza się , tu powiem że nie rzadko , kiedy wracam powoli w domowe pielesze . Pomoc komuś czy wsparcie
    dawszy , trosk większych nie dostrzegam . W podobnych okolicznościach piękna
    naszej natury , myśli moje troską nie trawione , wzlatują niczym podmuch wiosennego
    wiatru . Prawie dotykiem odczuwam tą więź i spójność z otaczającym mnie światem .
    Doznanie jest tak realne że jego pojawienia się , nieraz z ochotą wyczekuję .
    
  • Po za tym wiesz, za majątkiem i przepychem nie przepadam . Do tej pory wiele
    okazji miałem , coby bogactwo pomnażać . Ale tu w niewolę i w złotą klatkę łatwo
    można dać się zamknąć . Wiesz mi , nie jest to warte utraty , wolności i swobody .

-Jasne macie myśli i cele , panie Beczu – Sławko rozpamiętywał zasłyszane wyznania .
Sam myślę że szczęścia nie ma co dzielić na mniejsze i jakieś tam duże . Szczęście to po prostu
szczęście .

• Widzę że pojąłeś , i wiesz mi że wielu swoje małe radości przeżywa mocniej i intensywniej
  niż niektórzy naprawdę wielkie dary od losu .

Tak rozmawiając , przemieszczali się szerokim , widać często używanym gościńcem .
Pies przybłęda , należący do Banduryka , ochoczo prezentował swoje łowieckie umiejętności.
Z lewej strony traktu , ze znajdującego się tam lasu co chwilę na drogę wypychana była
przeróżna zwierzyna .
Po szybkim i płochliwym szaraku , gościniec przecięła rodzina saren a w niedługi czas potem
czarna samura z kilkorgiem drobiazgu , fukając ostrzegawczo na prześladowcę , skryła się
w gęstej trawie .
Pies jakoś dziko , nie ścigał zwierza ale bardzo umiejętnie i bez hałasu zmuszał mieszkańców
lasu do defilady .

• Jemu by z łowcą , komitywe trzymać – mieli by z siebie pożytek .
  
• We dwóch też sobie radzimy – Sławko uśmiechnął się promiennie .
  Po pewnym czasie psina , znudzony nieefektywną naganką , zrezygnował i dreptał obok
  wierzchowca swego pana . Przejechali w spokoju spory odcinek drogi .
  Psisko ni stąd ni zowąd zaczęło przystawać i z niepokojem oglądać się za siebie .
  Przystawało węsząc , po czym doganiało jadących podróżnych i znów odwracało głowę
  w stronę skąd przyjechali .
  
• Ani chybi ktoś za nami podąża – zaradnik po cichu informował współtowarzysza.
  
• Też to panie dostrzegłem – myślisz że to zbóje jakowyś ?
  
• Nie sądzę , oni by się na nas od czoła zaczaili , zresztą nic nie słyszałem żeby tu jacyś
  grasowali . Ale kto ich tam wie . Za niedługo dojedziemy do szczytu tej rozległej połoniny.
  Popas tam się urządzi , koniom wytchnienia trochę damy , jak nie ma złych zamiarów
  to nas ten ktoś niechybnie dogoni.
  Rozkulbaczone konie puścili w bujną trawę , a sami zakrzątnęli się coby skromny podróżny
  posiłek przygotować .
  Po pewnym czasie z za zakrętu wychynął samotny jeździec i powoli podjechał do obozujących .
  Okazał się być , dość marnie odzianym wagabundą jadącym na również lichej chabecie .
  
• Bądźcie pozdrowieni – zakrzyknął z pewnej odległości i wstrzymał siwego kłusaka .
  
• Podejdź śmiało – Jurko zaprosił go gestem – nie mamy w zwyczaju pożerać napotkanych
  wędrowców .
  Przybysz uśmiechnął się krótko acz nie szczerze i zmierzył ich kosym , taksującym
  spojrzeniem .
  
• A bo to panie wiadomo kogo nam spotkać przyjdzie , Ihnat jestem , tak mnie wołają .
  
• Siadaj , posil się i odpocznij , jeśli chcesz . Ja sobie małą drzemkę sprawię , później
  pojedziemy dalej .
  Ułożył się na derce , opatulił ciepłą opończą podróżną i szybko usnął .
  Przebudziwszy się złowił uchem , jakby głośniej wymawiane słowa i rozejrzał się
  z zaciekawieniem . Obaj jego towarzysze wadzili się dość zawzięcie , szybką gestykulacją
  popierając swoje wywody .
  Becz podniósł się z posłania i bezszelestnie znalazł się za plecami Ihnata .
  Jedno spojrzenie uświadomiło mu co tu się właśnie odprawia .
  Przed przybyszem leżała niewielka sosnowa deseczka , po której on z latami trenowaną
  zręcznością , przesuwał trzy puste skorupy po orzechach .
  Pokazywał co rusz pod którąś z nich , małą z kory utoczoną kulkę . Zadaniem przeciwnika
  było odgadniecie , pod którą ze skorup znajduje się kulka .
  
• No obstaw śmiało , to nic trudnego , odegrasz się – gwarantuję .
  Rozmieścił łupiny i zachęcał biednego wierszokletę do hazardu .
  W tym momencie Becz błyskawicznie schwycił go za obie ręce i silnie przytrzymał .
  
• Co jest , co wy – oszust wrzasnął przerażony , usiłując wyrwać się ze stalowego uścisku .
  
• Nie wrzeszcz i nie szarp się , nic tu już nie zwojujesz .
  Sławko podejrzyj te skorupy , sam jestem ciekaw gdzie jest kulka .
  Nigdzie jej nie ma ? - udał wielkie zdziwienie .
  
• Ma ja za każdym razem w dłoni , tak też nigdy byś z nim nie wygrał . To oszust i
  wydrwigrosz , nie warto z nim zaczynać .
  Puścił dłonie Ihnata , pokazując jego zgięty najmniejszy palec z ukrytą pod nim kulką .
  
• Ile przegrałeś – zwrócił się do Banduryka .
  
• Pięć sztuk srebra panie , wszystko co miałem .
  
• Oddaj mu i wież mi , drugi raz nie poproszę .
  
• Tak , tak , już oddaję – to tylko taka zabawa była – oszust będąc w mniejszości
  bez szemrania wykonywał polecenia .
  
• Tu macie te pięć sztuk srebra – wysupłał z kieszeni kapoty monety i podał je wędrownemu
  poecie .
  
• Czekaj , czekaj , powoli , - zaradnik przejął podawane pieniądze i zważył w wyciągniętej
  dłoni .
  
• Co to jest ? - podrzucił i schwytał , przysłuchując się wydanemu dźwiękowi .
  Zamiast wysokich srebrnych tonów usłyszał coś , jakby nie przymierzając ; grzechot
  toczących się kamieni .
  
• Ze skóry cie obedrzemy , jak tak dalej postępować z nami będziesz – Jurko już dobrze
  zirytowany , podniósł głos .
  Nie dość żeś oszust i złodziej to jeszcze fałszerz ? - za to kiedyś niechybnie gardło dasz.
  Wziął jedną z fałszywych monet i bez trudu przełamał . Z pod srebrnej cieniutkiej
  warstwy widać było szary ołów ,
  Z rozmachem cisnął je za siebie w gęste zarośla .
  
• Panie tu są te jego , wybaczcie , pomyliłem się – podał Beczowi srebro wydobyte ze
  zmyślnie ukrytej kieszonki.
  
• Zniknij mi z oczu i to migiem , pakunków naszych żebyś tknąć nie śmiał .
  Co z tobą ? - po jarmarkach bywasz , nie widywałeś tych drapichrustów i wydrwigroszy?
  
• A juści że pełno ich wszędzie , tyle że ja nie zaprzątałem sobie głowy ich wyczynami .
  Uwagę mą zaprzątała troska o to , co bym ja , kilka monet przytulił .

[bacza]

Czyta się... Na PW będzie moja malutka uwaga o tekście.