Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Od jakiegoś czasu interesuje się historią turystyki i teraz na celowniku mam dawne schroniska we wschodnich Karpatach - póki co w Gorganach i Czarnohorze.
Co do niektórych - już wiem, jak wyglądały i jak wyglądają teraz, ale nie znam losów wszystkich. I chętnie bym się dowiedziała, jak to wygląda teraz - fotki mile widziane, gdyby ktoś miał. Ja dołączę te, co posiadam.
I tak:
schronisko na Zaroślaku - wiadomo, wielki socjalistyczny grzmot na miejscu pięknego, stylowego budyneczku
Maryszewska - ruiny
pod Smotrecem - ruiny
pod Kostrzycą - ?
Piszę z pamięci, więc nie pamiętam, gdzie jeszcze były w Czarnohorze.
Gorgany:
Ruszczyna - ruiny
Borewka - chyba śladu nie pozostało
Płyśce - nowy szałas, ale czy na miejscu starego?
Jala - nie umiem nawet zidentyfikować miejsca, a to schronisko wyjątkowo mi się podoba. Czy ono stało w miejscu, gdzie teraz jest gajówka na Ryzarni? Przekazy literackie różnie mówią.
dolina Świcy - ?
dolina Mołody - ?
pod Pantyrem - ?
pod Chomiakiem - ?
dolina Zubrynki pod Doboszanką - ?
przełęcz Tatarska - ?
przełęcz Wyszkowska - ?
inne? Znów piszę z pamięci.
Chyba w przyszłym roku zrobię trasę - "śladami przedwojennych schronisk"...
Dzięki za pomoc!
Pozdraw
madzia
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
dziabka1
Piszę z pamięci, więc nie pamiętam, gdzie jeszcze były w Czarnohorze.
Znalazłam przez Google taki spis:
http://www.e-beskidy.com/index.php?n...&theme=Printer
(zwróć uwagę na dopisek na dole)
Może się przyda ?
Osobiście widziałam tylko ruiny schroniska pod Maryszewską, ten ohydny Zaroślak, i Pod Smotrcem, a w Gorganach - na Ruszczynie.
Myślę że konkretnych dokładnych miejsc to należy szukać na wiadomych mapach.
Pozdrowienia
Basia
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
O - dziękuję. Ale...
Wiadomości pochodzą z Krygowskiego i z Rewasza - to wszystko wiem.
Bardziej chodzi mi o stan obecny tego, co było. Miejsca po schroniskach, ruiny, itp.
No i to nieszczęsne miejsce po schronisku na Jali - szukałam też na mapie WIG i nie ma tej lokalizacji.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
dziabka1
Bardziej chodzi mi o stan obecny tego, co było. Miejsca po schroniskach, ruiny, itp.
Jakby pamiętam mgliście jakąś monografię
(a może sążnisty artykuł w 'Pamiętniku PTT' lub innym roczniku górskim?)
o historii i dniu dzisiejszym schronisk wschodniokarpackich,
ale nie podam konkretów - zgrubne googlnięcie nie pomogło.
W ogólniejszych książkach o historii TT/PTT/PTTK coś sie znajdzie zapewne,
ale raczej niezbyt szczegółowo.
Naturalnie jeszcze Gąsiorowski.
Jeden z kolegów (m.in. twórca i sekretarz niedługo istniejącej
Komisji ds. Przewodników przy OA PTTK w Lublinie, członek lubelskiej KTG,
pracownik naukowy polonistyki UMCS etc.) pracował wcześniej nad podobnym
opracowaniem (m.in. w '94 szukaliśmy wspólnie śladów polskich schronisk
w Beskidach Brzeżnych i Bieszczadach Wschodnich);
niestety w '99 roku zabrała Witka inna z szeregu Jego pasji
- zginął nurkując...
Serdeczności,
Kuba
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
jacob.p.pantz
m.in. w '94 szukaliśmy wspólnie śladów polskich schronisk
w Beskidach Brzeżnych i Bieszczadach Wschodnich
A co znaleźliście ?
B.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
jacob.p.pantz
Jakby pamiętam mgliście jakąś monografię
(a może sążnisty artykuł w 'Pamiętniku PTT' lub innym roczniku górskim?)
o historii i dniu dzisiejszym schronisk wschodniokarpackich,
ale nie podam konkretów - zgrubne googlnięcie nie pomogło.
Zapewne chodzi o rocznik Pamiętnika PTT chyba z roku 1991 poświęconego wyłącznie Gorganom i Czarnohorze - zapewne to tam. Ale ten rocznik jest cholernie trudny do znalezienia - na Allegro osiąga kosmiczne ceny.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
1 załącznik(ów)
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
- Co do schroniska w Jali to wrzucam to orientacyjną mapkę
- dlaczego w podanym wyżej zestawieniu ( e-gory) upierają się przy nazwie Jała ?
- co do dopisku na wskazanym zestawieniu to jest to prawda i nieprawda zarazem. Schroniska na Popie Ivanie oczywiście nie było ale było schronisko AZS-u pod Popem (przełęcz kwadrat)
Czy to schronisko mieliście na myśli pisząc o ruinach schroniska pod Smotrecem ?
Tamto jest powyżej , a poniżej nie kojarzę ?
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
Henek
- Co do schroniska w Jali to wrzucam to orientacyjną mapkę
- dlaczego w podanym wyżej zestawieniu ( e-gory) upierają się przy nazwie Jała ?
- co do dopisku na wskazanym zestawieniu to jest to prawda i nieprawda zarazem. Schroniska na Popie Ivanie oczywiście nie było ale było schronisko AZS-u pod Popem (przełęcz kwadrat)
Czy to schronisko mieliście na myśli pisząc o ruinach schroniska pod Smotrecem ?
Tamto jest powyżej , a poniżej nie kojarzę ?
Porównałam mapę wig i mapę współczesną. Wynika z niej, że zmieniło się położenie mostu. Na wigówce most był tuż przy ujściu Pietrosa do Łomnicy, droga przebiegała przez zabudowania, a na współczesnej mapie jest od tego ujścia odsunięty o jakieś 500 m na północ. I wychodzi, że w miejscu przedwojennej gajówki są jakieś zabudowania, ale co to jest, to nie wiem - na takiej uroczej polanie. Natomiast na miejscu, gdzie stało schronisko stoją jakieś budynki - chyba jest to właśnie gajówka jakaś. Na mapie Compasu nazywa się to Ryzarnia. No proszę, jakie rzeczy wynikają, jak się mnie zmusi do myślenia :razz:. Następnym razem, jak tam będę, to dokładnie obmacam te okolice pod kątem umiejscowienia dawnego schroniska. Ono było drewniane, więc podejrzewam, że śladu nie ostało. Tym bardziej, skoro coś tam stoi...
Nazwa była chyba używana wymiennie, bo nawet w niektórych opracowaniach przedwojennych występuje forma Jała. Jała, ale "na Jali".
Mieliśmy na myśli schronisko pod przełęczą między Smotrecem a główną granią, czyli dokładnie schronisko AZS. Obecnie to miejsce jest zwane "przełęczą pod kwadratem" - faktycznie tak to z góry wygląda. Ono było tuż pod samą przełęczą - od jej grzbietu jakieś sto metrów. Piękny kocioł, podobno ze wspaniałymi warunkami śnieżnymi i nasłonecznieniem. Poniżej, w dolinie Pohorylca nie było już żadnego schroniska.
No dobra - a co z innymi schroniskami?
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
dziabka1
Zapewne chodzi o rocznik Pamiętnika PTT chyba z roku 1991 poświęconego wyłącznie Gorganom i Czarnohorze
no właśnie o tym - "Pamiętniku ['odtworzonego'] PTT" nr 3 - pomyślałem,
ale że sam go nie posiadam (był kupiony do biblioteki lubelskiego SKPB)
tedy pewności nie mam
Cytat:
Zamieszczone przez
Basia Z.
A co znaleźliście ?
dokładnie już wszystkiego nie pamiętam, ale na podstawie WIGu,
Gąsiorowskiego i zdjęć budynków w krajobrazie
zlokalizowaliśmy m.in.
- miejsce po schronisku na Ciuchowym Dziale
(podsypana/zrównana 'platforma' na stoku i bodaj resztki murowanego fragmentu)
- miejsce po schronisku w dolinie Malmanstalu
(wedle mapy i AFAIR fotki ogólnie miejsce - tam z trawy wygrzebaliśmy
żeliwny kawałek rezerwuaru sedesu (((-; co uznaliśmy za 200%-owy dowód)
- budynki schronisk koło stacji kolejowej w Oporcu (Przeł.Beskid)
i chyba też Sławsku (wykorzystywane obecnie do innych celów)
[...a poza tym: skały w Uryczu (zamek Tustań), Bubniszczach (słynne Bołdy),
Rozhurczu (pustelnia), z pagórów m.in. Paraszka, Trościan, Czorna Repa,
'kurorty' Truskawiec, Skole, Sławsko, garść cerkwi, wojenne ziemianki
z zachowanymi stropami, stare instalacje naftowe i nowy rurociąg...]
Serdeczności,
Kuba
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Byłam na Jali w tym roku, nawet dwa razy (idąc na Sywulę i wracając z niej) i spędziłam tam około 1,5 godz. czekając na przewóz do Osmołody ciężarówką na którą właśnie ładowano drewno.
Jest tam teraz spora, całkiem nowa drewniana gajówka. Od biedy, za zgodą pracujących tam robotników można by się tam pewnie przespać.
(Nie mam wątpliwości ze wyraziliby zgodę na spanie moje i moich dwóch koleżanek :mrgreen: ).
Poza tym budowany jest nowy most przez potok, akurat był w trakcie zakładania zbrojenia i idąc w kierunku Sywuli przechodziliśmy po tych drutach.
Na miejscu jest tam wielki plac drzewny i szeroka rozjeżdżona droga.
Nowy most jest dokładnie na przeciw tej gajówki, ze 30 m od niej.
Z innych wymienionych miejsc - byłam jeszcze w Rafajłowej (4 lata temu), tam nie widać żadnych śladów, nawet nie wiem gdzie to schronisko stało.
Pozdrowienia
Basia
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Miejsce zwane Jala (w których opracowaniach używa się nazwy Jała ?)
Tu znajduje się gajówka (a może leśniczówka) o nazwie Ryzarnia.
Z miejscem tym związany jest epizod z dawnych czasów. To był początek pierwszej wojny światowej. W listopadzie 1914 roku dowództwo legionów polskich (które stały w Rafajłowej) uzyskało wiadomość że znaczne siły rosyjskie
zbliżają się do Osmołody. Dwa oddziały wojska dostały rozkaz przedostać się do doliny Łomnicy i zatrzymać przeciwnika. Oddziały te idące z przewodnikiem zboczami Sywuli trafiły na fatalną pogodę. Zamieć śnieżna nie tylko utrudniała marsz ale wpłynęła na brak orientacji. Wojsko - łącznie z przewodnikiem- pogubiło się. Gdy zamieć ustała odzyskali orientację i zaczęli schodzić w dół.
O północy, zupełnie wyczerpany oddział stanął w Jali.
Schronisko w Jali zbudowano (oczywiściie) póżniej. Spotkałem się z datą 1927 rok. Należało do oddziału lwowskiego PTT.
Był to budynek drewniany, wewnątrz wyprawiony - jak mówią żródła - składał się z 3 ubikacji na dole tj jadalni, kuchni i wielkiej sypialni.
Słowo ubikacja miało chyba inne znaczenie naonczas.
Na górze było dwie mniejsze sypialnie.
Różnie jest podawana pojemność schroniska : albo 20, albo 25 łóżek obiczane na 30-40 osób. Musiały być więc to łózka typu prycze. Przynajmniej niektóre.
Schronisko to było otwarte cały rok i zawiadowała niem zarządczyni z ramienia oddziału (lwowskiego) ustanowiona.
Ceny noclegów są chyba już mało istotne.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Czesi w niedługim czasie wydadzą świetną książkę "Zakarpacka Ukraina w czasach Czeskiej Republiki". Poświęcili w niej bardzo dużo miejsca na temat dawnych schronisk. Mam wersję elektroniczną tej książki i 10 GB !!! starych zdjęć. Niestety nie mogę tego tu prezentować ale przy jakimś piwku w górach zainteresowanym mogę to pokazać materiał naprawdę super. Jest też mała szansa, że książka pojawi się w polskiej wersji ale na razie trudno jest coś prorokować. To będzie pozycja dla koneserów więc wydawca raczej na tym nie zarobi prędzej dołoży.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Irek napisał :
Cytat:
Czesi w niedługim czasie wydadzą świetną książkę "Zakarpacka Ukraina w czasach Czeskiej Republiki". Poświęcili w niej bardzo dużo miejsca na temat dawnych schronisk.
Irek zdradź chociaż przybliżoną lokalizację tych schronisk po czeskiej stronie.
Ja nigdy do tej pory nie spotkałem się z informacjami że w Gorganach i Czarnochorze były również schroniska po południowej stronie.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Witam!
Chyba raczej czechosłowackiej stronie. Na wigówce arkusz Żabie jest zaznaczone schronisko pod Szeszulem. W przewodniku Gąsiorowskiego też są wspomniane schroniska, np w Borżawie.
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
przemek p
Witam!
Chyba raczej czechosłowackiej stronie. Na wigówce arkusz Żabie jest zaznaczone schronisko pod Szeszulem. W przewodniku Gąsiorowskiego też są wspomniane schroniska, np w Borżawie.
Witaj Przemek i na tym forum !
Przydasz się aby ożywić dyskusję, zwłaszcza w tym dziale. :mrgreen:
Co do schroniska na Seszule. W czasie swojego pierwszego pobytu w Czarnohorze nocowałam pod Seszułem w dolnej części połoniny, obok sporego źródła i szałasu.
Czy to w tym miejscu było schronisko ?
Mieliśmy wtedy wyłącznie ksero map WIG, ale już obecnie nie pamiętam, czy schronisko jest w tym właśnie miejscu, a moja mapa uległa zniszczeniu.
Pozdrowienia
Basia
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
Henek
Irek zdradź chociaż przybliżoną lokalizację tych schronisk po czeskiej stronie.
Ja nigdy do tej pory nie spotkałem się z informacjami że w Gorganach i Czarnochorze były również schroniska po południowej stronie.
Wiesz jeszcze nie przerobiłem dokładnie tego całego materiału wkleję ci tu na razie podpisy zdjęć które mam z chatami (są to zdjęcia z całej Rusi podakarpackiej a nie tylko z Gorganów i Czarnohory) lokalizacje kiedy indziej bo nie mam na razie czasu przestudiować tego wszystkiego.
Balcatul-nádrž-chata
Chust-loděnice
Drahobrat-na-polonině-pod-B
Drahovský-menčulútulna
Dumeň-útulna
Hoverla-chata
Hrad-Nevicke-restaurace
Javorn�*k-útulna-pod-Juda-vr
Kvasný-nádrž-chata
Mezipotoky-útulna
Lupkovský-průsmyk-chata
Pliška-u-Užhorodu-útulna
Polonina-Boržava-chata-pod-
Polonina-Runa-útulna
PopIvan-útulna
Rachov-Turistický-dům
Sinov�*rské-ozero-chata
Skotarský-Rozsypalova-chata
Stenjak-útulna
Turbacil-chata
Vaskul-na-polonině-Vertopy-
Útulna-KČST-odboru-Užhorod-
Útulna-KČST-na-Vaskulu-pod-
Útulna-KČST-na-Mezipotoc�*ch
Útulna-KČST-odboru-Velký-Be
Rozsypalova-chata-KČST-ve-S
Chata-KČST-u-klausury-Balca
Chata-KČST-u-Siněv�*rského-j
Měrkova-chata-na-Kvasovském
Měrkova-chata-pod-Menčulem-
Útulna-KČST-pod-Hoverlou-d
Útulna-KČST-pod-Pop-Ivanem-
Vaškova-chata-Pop-Ivan-d
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
Basia Z.
Co do schroniska na Seszule. W czasie swojego pierwszego pobytu w Czarnohorze nocowałam pod Seszułem w dolnej części połoniny, obok sporego źródła i szałasu.
Czy to w tym miejscu było schronisko ?
Się przyjrzałem mapie WIG arkusz Żabie i w rejonie Szeszula są dwa schroniska. Jadno na poł. Rohonieskiej, a drugie na ramieniu odchodzącym w kierunku Menczula. I znalazłem zdjęcia takie:
http://www.gis.geo.uj.edu.pl/czarnoh...strony/n27.htm (w tle to Szeszul o ile się nie mylę, pod zdjęciem podpis połonina Rohnieska)
http://www.gis.geo.uj.edu.pl/Czarnoh...strony/n35.htm (to jest mniej więcej miejsce gdzie jest zaznaczone schronisko na wigówce, o ile się nie mylę)
Odp: Dawne schroniska w Gorganach i Czarnohorze
Cytat:
Zamieszczone przez
przemek p
No to spałam chyba w tym drugim miejscu. Dokładnie nie jestem w stanie tego odtworzyć. Było to już dawno, kiedy tylko otwarła się granica z Ukrainą i można było tam jechać (rok 1990) Pamiętam obok naszego miejsca noclegu kilka bacówek i źródło wody.
Po schronisku nie było nawet śladu.
Szliśmy na Seszul od strony Rachowa, a potem dalej na Pietros i grzbietem w kierunku "Białego Słonia".
Rano o godz. 7 obudziło nas granie trombity a u naszych stóp leżało morze mgieł z którego wystawały wierzchołki Howerli, Pietrosa i Popa Iwana.
Pozdrowienia
Basia
